Có hình rắn lông chim, một khuôn mặt cứng đờ ở tâm ?
Vâng, Humboldt kêu lên.
Ông không biết chút gì hết, bá tước nói. Ông không phải là
người da đỏ mà là một quý tộc Tây Ban Nha. Humboldt hỏi về phả
hệ.
Bá tước vươn thẳng người hết cỡ, và bây giờ thì đứng đến ngực
Humboldt. Cha ông khi bị Cortés bắt cóc đã cầu xin mạng sống như
một mụ đàn bà, đã than vãn khóc lóc và rốt cuộc sau nhiều tuần tù
ngục đã đổi chiến tuyến. Chính những người Aztec đã ném đá ông
đến chết. Nếu ông, bá tước de Moctezuma, ra đến quảng trường
chính thì sẽ không sống được lấy năm phút. Bá tước nghĩ ngợi, rồi
ông nói, có khi chẳng xảy ra chuyện gì. Chuyện lâu lắm rồi, người ta
hầu như không nhớ nữa. Ông nắm cùi tay vợ và ti hí nhìn Humboldt
từ dưới lên. Ai gặp ông cũng cố truy tầm di ảnh nét mặt của Thần
vương. Biết được tên ông là mọi người nhìn thấu qua ông để đến với
quá khứ. Liệu Hưmboldt có thể tưởng tượng ra cuộc sống trong
bóng cả của bậc tiền bối vĩ đại.
Thỉnh thoảng, Humboldt trả lời.
Phả hệ, bá tước nhắc lại bằng giọng khinh miệt. Ông và vợ bỏ
đi không lời từ biệt.
Sớm hôm sau Humboldt không thấy Bonpland đâu. Lập tức
ông bổ đi tìm. Ngoài đường đầy các thương nhân. Một người bán
quả khô, người khác bán thần dược chữa bách bệnh, trừ bệnh viêm
khớp, người thứ ba lấy rìu chặt đứt bàn tay trái của mình rồi chuyền
tay cho đám đông ngắm nghía trong khi đau đớn chờ lấy lại. Gã ấn
bàn tay vào chỗ chặt rồi rắc thuốc nước vào. Mặt tái mét vì mất máu,
gã đập mấy lần lên bàn để chứng tỏ là bàn tay đã liền lại. Những
người đứng xung quanh vỗ tay và mua hết chỗ thuốc nước của gã.
Người thứ tư có thần dược chữa viêm khớp, người thứ năm bán họa
