mới mẻ về ngành địa vật lý. Trên khắp hành tinh, ở các độ cao khác
nhau, song nếu nhiệt độ tương tự thì có những loài cây giống nhau
mọc, nghĩa là các đới khí hậu không chỉ lan tỏa theo chiều ngang mà
còn theo chiều thẳng đứng: ở tại một điểm thôi, trái đất có thể diễu
qua mọi cấp độ từ nhiệt đới tới châu Nam cực. Nối những vùng này
với nhau thành các đường, ta sẽ có một bản đồ các dòng khí hậu lớn.
Cảm ơn mọi chỉ giáo và rất hy vọng giáo sư được khỏe mạnh, anh
xin phép... Humboldt nhắm mắt, hít sâu một hơi và ký một chữ ký
bay bướm nhất mà anh có thể viết ra được.
Một hôm trước khi xảy ra nhật thực, một chuyện khó chịu xảy
ra. Khi họ đang đo khí áp trên bờ biển thì một gã Zambo( ), nửa da
đen nửa da đỏ, tay cầm một cây chùy gỗ nhảy từ trong bụi ra. Gã
gầm gừ, khom người xuống, nhìn chằm chằm. Rồi gã tấn công họ.
Humboldt gọi đó là một tai biến bất hạnh, khi anh ghi chép sự việc
đó trong ánh nến chập chờn hồi ba giờ đêm mấy hôm sau, trên con
tàu lắc lư vì sóng lớn trên đường đi Caracas. Anh nhảy sang trái
tránh cú đánh, Bonpland ở bên phải anh thì không may mắn như
thế. Song khi Bonpland nằm đờ dưới đất thì gã Zambo đã bỏ lỡ cơ
hội; thay vì đánh tiếp đòn nữa, gã nhảy đến, vớ lấy chiếc mũ của
Bonpland rơi ra, đội lên đầu và sải những bước dài đi khỏi đó.
Ít nhất thì các dụng cụ cũng không hề gì, và Bonpland tỉnh dậy
sau hai mươi tiếng đồng hồ: mặt sưng vù, một chiếc răng gãy, mũi
hơi biến dạng, máu khô đọng quanh miệng và cằm. Humboldt ngồi
bên giường anh cả buổi tối, qua đêm và mấy giờ lê thê của buổi sớm
mai. Anh đưa nước cho Bonpland. Bonpland tắm rửa, nhổ ra và nghi
ngại ngó vào gương.
Nhật thực, Humboldt nói, liệu anh có xoay xở được không ?
Bonpland gật đầu.
Chắc không ?
