những trò ăn cắp của chúng! Phải biết là công lý sẽ thắng ở Verrières!
Không phải là tài năng của bọn họ sẽ làm trở ngại được ta đâu. Họ luôn
luôn dò dẫm ấy mà.
Hạnh phúc của Julien ngày hôm đó, thiếu chút nữa thì trở thành trường cửu.
Người anh hùng của chúng ta chỉ thiếu cái gan dám thành thực, cần phải có
can đảm giao tranh [97] , mà ngay lập tức [98] ; bà de Rênal đã ngạc nhiên
về lời nói của Julien, vì những ông bạn trong giới của bà vẫn nói đi nói lại
rằng sở dĩ Robespierre có thể trở lại, phần lớn là nhờ có bọn thanh niên các
tầng lớp thấp được học hành tốt quá. Vẻ lạnh lùng của bà de Rênal kéo dài
khá lâu, và hình như cố ý tỏ rõ đối với Julien. Là vì nỗi lo sợ rằng đã gián
tiếp nói với anh một điều khiếm nhã, kế tiếp ngay cho sự chán ghét câu nói
vô đạo kia. Nỗi đau khổ ấy phản ánh mạnh mẽ trên những nét mặt rất trong
sáng và rất ngây thơ của bà khi bà được sung sướng và xa những kẻ quấy
rầy.
Julien không dám mơ màng một cách buông thả nữa. Bình tĩnh nhiều hơn
và si mê ít hơn, anh thấy rằng đến gặp bà de Rênal trong buồng bà là một
điều khinh suất. Để bà đến buồng anh thì hơn, ví thử một tên người nhà nào
trông thấy bà chạy ngược chạy xuôi trong nhà, thì có hàng trăm lý do để
giải thích hành vi đó.
Nhưng cách thu xếp ấy cũng có nhiều điều bất tiện. Julien đã nhận được
của Fouqué những quyển sách mà anh, là sinh đồ thần học, không bao giờ
có thể hỏi mua hay thuê của một hiệu sách được. Chỉ đêm đến anh mới dám
mở ra. Nhiều khi anh chỉ ước gì không bị ngắt đoạn bởi một kẻ tới thăm,
mà sự chờ đợi, ngay ngày hôm trước cái chuyện nhỏ xảy ra ở khu vườn quả
đấy thôi, đủ làm cho anh không làm sao đọc được.
Nhờ bà de Rênal mà anh được hiểu các sách vở một cách hoàn toàn mới
mẻ. Anh đã dám liều hỏi bà về vô số những điều nhỏ nhặt, mà nếu không
biết thì trí thông minh của một anh chàng thanh niên sinh trưởng ngoài
