làm cho anh thấy ghê tởm chứ chẳng vui gì.
Vào hồi mười hai giờ trưa, cha Pirard từ biệt học trò, nhưng không quên
nói với họ một lời diễn từ nghiêm khắc: “Các con có muốn những vinh
quang của thế gian, ông nói với họ, tất cả mọi lợi lộc xã hội, cái thích thú
được có quyền hành, được bất chấp luật pháp và được láo xược vô tội vạ
với tất cả mọi người? Hay các con muốn sự cứu rỗi vĩnh viễn? Những
người kém cỏi nhất trong các con, chỉ việc mở mắt ra để phân biệt hai con
đường”.
Ông vừa ra khỏi, là những kẻ sùng tín của hội Thánh tâm của Jésus đến
ngay tiểu giáo đường hát bài Te Deum [203] . Ở trong trường, không ai
đếm xỉa đến diễn từ của ông nguyên giám đốc. Ông ta bực mình vì bị bãi
chức đấy mà, người ta nói như vậy khắp nơi, không có một anh sinh đồ nào
có đầu óc ngây thơ để tin ở sự tự nguyện từ bỏ một chức vụ cho người ta có
bao nhiêu quan hệ với những nhà thầu cung cấp lớn.
Linh mục Pirard đến ngụ ở một quán trọ đẹp nhất Besancon. Ông định ở đó
hai ngày, lấy cớ là có những công việc mà kỳ thực ông không có.
Ông giám mục đã mời ông đến ăn cơm, và để đùa ông phó giám mục de
Frilair, ông tìm cách để cho ông Pirard được tỏ tài xuất sắc. Lúc đang ăn
tráng miệng, thì có tin lạ lùng từ Paris tới, là linh mục vừa được bổ nhiệm
đến giáo khu N... , ở cách thủ đô bốn dặm. Vị giáo chủ hiền hậu mừng ông
ta một cách thành thực, ông trông thấy trong tất cả việc này một nước cờ
cao làm cho ông vui vẻ và khiến ông đánh giá rất cao tài năng của ông linh
mục. Ông cho ông ta một chứng từ rất tốt đẹp bằng tiếng La tinh, và bắt
linh mục de Frilair phải im khi ông này dám giở trò chê trách này nọ.
Buổi tối, Đức Cha đem sự thán phục của ngài đến nhà nữ hầu tước de
Rubempré [204] . Thật là một tin quan trọng cho xã hội thượng lưu ở
Besancon, người ta đã trông thấy từ bây giờ linh mục Pirard lên chức giám
mục. Những người tinh khôn nhất tưởng rằng ông de La Mole là bộ trưởng
