Oai quyền! Thưa ngài, không có nghĩa gì à? Nó có nghĩa là những kẻ ngu
dại phải kính nể, con trẻ phải ngẩn ngơ, thán phục, kẻ giàu có phải thèm
muốn, người thức giả phải khinh bỉ.
BARNAVE [14]
Thật may mắn cho tiếng tăm của ông de Rênal trong chức nghiệp quan cai
trị, là cần thiết phải có một cái tường chắn [15] dài mênh mông cho con
đường dạo chơi công cộng đi men theo chân đồi, cao hơn mặt sông Doubs
một trăm pied. Nhờ ở vị trí tuyệt vời đó mà đi trên con đường kia người ta
được thưởng ngoạn một phong cảnh kỳ thú vào bậc nhất của nước Pháp.
Nhưng, cứ mỗi mùa xuân, nước mưa lại cày mặt đường, xẻ thành những
rãnh sâu và làm cho đường không đi lại được. Điều bất tiện đó, mà tất cả
mọi người đều cảm thấy, đặt ông de Rênal vào sự cần thiết may mắn phải
bất tử hóa công cuộc cai trị của ông bằng một bức tường cao hai chục pied
và dài khoảng ba bốn chục toise [16] .
Bức lan can của cái tường đó, ông de Rênal đã vì nó mà phải ba lần đi
Paris, vì ông bộ trưởng Nội vụ trước đây hai khóa đã ra mặt là kẻ tử thù của
con đường dạo chơi ở Verrières. Bức lan can của cái tường đó hiện nay
vượt cao bốn pied trên mặt đất. Và như để đương đầu với tất cả các ông bộ
trưởng hiện tại cũng như quá khứ, lúc này người ta đương lát nó bằng đá
khối.
Biết bao lần, mơ tưởng đến những cuộc khiêu vũ của Paris vừa rời bỏ hôm
trước, và ngực tì lên những khối đá màu xám đẹp phơn phớt xanh lam, tôi
đã dõi mắt nhìn xuống lưu vực sông Doubs! Bên kia, trên tả ngạn, vòng vèo
năm sáu thung lũng, trong lòng thung lũng trông thấy rất rõ những dòng
suối nhỏ. Sau khi chảy hết thác này đến thác nọ, ta trông thấy chúng nó đổ
vào sông Doubs. Trong vùng núi này mặt trời rất nóng, khi đứng bóng, giấc
mơ màng của du khách được che chở trên con đường cao đó bởi những cây
phong tráng lệ. Những cây đó lớn rất nhanh và chùm lá sum suê của nó
phơn phớt màu lam, đó là nhờ ở chất đất đào mà ông thị trưởng đã cho đắp
