“Bổn phận của tôi đối với công cuộc thiêng liêng bảo vệ tôn giáo và đạo
đức, bắt buộc tôi, thưa ngài, phải tìm đến ngài để làm một công việc khổ
tâm; một phép tắc, không thể nào sai xuyển được, ra lệnh cho tôi phải làm
hại một người khác trong lúc này, nhưng để tránh một chuyện xấu xa khác
lớn hơn. Nỗi đau đớn của tôi phải được khắc phục bởi ý thức về bổn phận.
Thật đúng quá, thưa ngài, hành vi của con người mà ngài hỏi tôi cho ngài
biết tất cả sự thật, có thể ngài đã thấy khó hiểu, hoặc thậm chí như lương
thiện nữa. Người ta có thể cho rằng nên giấu giếm hoặc ngụy trang một
phần sự thật, sự cẩn trọng cũng như tôn giáo đòi hỏi như vậy. Nhưng hành
vi kia, mà ngài muốn biết rõ, thực sự đã cực kỳ đáng tội, và hơn là sức tôi
có thể nói cho xiết được. Nghèo và ham hố, chính nhờ sự giảo quyệt hết
sức tinh vi, và do cuộc quyến rũ một người đàn bà yếu đuối và đau khổ, mà
con người đó đã tìm cách tạo cho mình một địa vị và trở nên này nọ. Một
phần của bổn phận nặng nề của tôi là nói thêm rằng tôi bắt buộc phải tin là
ông J... không có một nguyên tắc tôn giáo nào. Theo lương tâm chân chính,
tôi buộc lòng phải nghĩ rằng một trong những cách của ông ta để thành
công trong một gia đình, là tìm cách quyến rũ người phụ nữ có uy tín chính.
Được che đậy bằng một vẻ ngoài không cầu lợi và bằng những câu văn tiểu
thuyết, mục tiêu lớn và duy nhất của ông ta là đạt tới chỗ sử dụng được ông
chủ nhà và tài sản của ông. Ông ta để lại sau lưng ông ta nỗi đau khổ và
những mối hận nghìn thu, và vân vân...
Bức thư đó, hết sức dài và phần nửa bị xóa nhòa bởi nước mắt, đúng là do
tay bà de Rênal viết; lại là viết nắn nót hơn thường lệ nữa.
— Anh không thể chê trách ngài de La Mole được, Julien nói sau khi đã
đọc xong bức thư, ngài xử sự đúng lý và cẩn trọng. Có người cha nào mà
lại muốn đem con gái yêu gả cho con người như vậy! Vĩnh biệt.
Julien nhảy xuống xe, và chạy đến cái xe trạm của anh đỗ ở đầu phố.
Mathilde, mà hình như anh đã quên phứt, đi vài bước để theo anh; nhưng
