— Cậu làm mình buồn lòng, Julien nói; ông de Lavalette là người bị oan,
mình là kẻ có tội. Cậu không định tâm, nhưng làm mình nghĩ đến sự sai
biệt...
— Nhưng, có thật không? Sao! Cậu sẽ bán tất cả tài sản ư? Julien nói, anh
bỗng trở lại thái độ quan sát và nghi ngờ.
Fouqué, lấy làm thích khi thấy anh bạn trả lời vào cái ý nghĩ chủ chốt của
mình, bèn tách bạch dài dòng với anh và tính sát đến từng trăm quan, số
tiền anh ta sẽ bán mỗi cơ ngơi của anh ta.
Ở một nhà nghiệp chủ thôn quê, thật là một sự cố gắng cao siêu! Julien
nghĩ. Vì ta mà hắn hy sinh biết bao công dành dụm, biết bao công dè sẻn
làm cho ta đã phát ngượng khi trông thấy hắn ky ca ky cóp! Trong số
những chàng thanh niên tuấn tú ta gặp ở dinh de La Mole, và đọc truyện
René [477] , thì chẳng có ai làm những trò tức cười đó; nhưng ngoại trừ
những anh chàng còn rất non trẻ, thêm nữa lại được hưởng gia tài lớn, và
không biết giá trị đồng tiền, thì có anh chàng trai tuấn tú nào của Paris dám
làm một việc hy sinh như thế?
Tất cả những lỗi về câu cú, tất cả những cử chỉ dung tục của Fouqué bỗng
biến mất, anh ôm chầm lấy anh ta. So sánh với Paris, chưa bao giờ tỉnh lẻ
được tiếp nhận một sự suy tôn đẹp đẽ hơn thế. Fouqué, mừng rỡ vì giây
phút nức lòng mà anh ta đọc thấy trong mắt bạn, tưởng là anh này bằng
lòng đi trốn.
Trông thấy cảnh tượng cao siêu đó, Julien lấy lại được tất cả sức lực mà sự
xuất hiện của một cụ Chélan đã làm tiêu tan ở anh. Anh còn trẻ lắm; nhưng,
theo ý tôi, đó là một cái cây tốt lực. Đáng lẽ đi lần từ non nớt đến gian
ngoan, như phần nhiều con người ta, nếu anh đến được tuổi già, anh sẽ có
một tấm lòng nhân hậu dễ động tâm, anh sẽ khỏi cái bệnh đa nghi điên rồ.
Nhưng đoán trước hão huyền những chuyện đó, để làm gì?
