NHỮNG BIẾN CỐ NHỎ
Then there were sighs, the deeper for supprerssion,
And stolen glances, sweeter for the theft
And burning blushes, though for no transgression.
DON JUAN, C. 1, st. 7464.
Sự dịu dàng thiên thần của bà de Rênal do bẩm tính và do niềm hạnh phúc
hiện tại mà có, sự dịu dàng đó chỉ hơi bị tổn thương khi bà nghĩ đến chị hầu
phòng Élisa của bà. Chị này được hưởng một gia tài, đến giãi tỏ với cha xứ
Chélan và thú thật với cha xứ ý định lấy Julien. Cha xứ thật sự vui mừng vì
hạnh phúc của anh bạn trẻ; nhưng ông hết sức ngạc nhiên, khi Julien nói
với ông với một vẻ quả quyết rằng nhã ý của cô Élisa không thể nào thích
hợp với anh được.
— Con ạ, hãy coi chừng những điều diễn biến trong lòng con, ông cha xứ
chau mày nói; ta mừng cho con về cái thiên hướng của con, nếu chỉ riêng vì
thiên hướng đó mà con coi khinh một sản nghiệp quá thừa thãi. Ta làm cha
xứ ở Verrières đã được tròn năm mươi sáu năm, vậy mà, như tình hình này
thì ta sắp bị cất chức đến nơi. Điều đó làm ta cực lòng, tuy rằng ta còn có
tám trăm livre tiền niên kim. Ta bày tỏ chi tiết đó với con để cho con đừng
có ảo tưởng về triển vọng của con trong nghề tu sĩ. Nếu con nghĩ đến
chuyện luồn cúi những kẻ có thế lực, thì con chắc chắn sẽ bị sa đọa vĩnh
viễn. Con sẽ có thể làm nên giàu có, nhưng con phải làm hại những người
khốn khổ, nịnh nọt viên quận trưởng, viên thị trưởng, kẻ có danh vọng và
phục vụ những dục vọng của họ; cách xử sự đó, thế gian gọi là khéo ăn
khéo ở, đối với một người thế tục, có thể không đến nỗi tuyệt đối không
dung hòa được với sự cứu rỗi; nhưng, trong cái nghề của chúng ta, phải
chọn một trong hai đường; vấn đề là mưu phúc trạch ở trần gian, hay mưu
phúc lạc ở cõi thiên đường, không có trung độ. Thôi, anh bạn thân yêu ạ,