— Vì ngọn lửa bốc lên cao. Ông nhìn kìa: từ đằng ấy, đằng sau cánh
rừng kia, lửa bốc lên, lan ra, đang tràn tới đây. Ở đằng này, phía đằng sau
này, cũng thấy khói bốc lên. Từ Macanillal đến đây, tất cả các ngả đều có
hơi nóng.
Những ý nghĩ thô thiển bám chặt trong đầu óc những người dân quê
Venezuela, và sự bất lực của những cư đân thưa thớt trên những vạt đất thảo
nguyên mênh mông đòi hỏi họ phải nỗ lực, thúc đẩy họ phải dùng mồi lửa.
Mỗi khi sắp xảy ra những trận mưa đầu tiên hàng năm, họ thiêu đốt đồng cỏ,
coi như là một biện pháp duy nhất có hiệu quả, để cho đồng cỏ đã khô kiệt
vì hạn hán trở lại xanh tươi và để diệt trừ sâu bọ làm hại súc vật. Đó là tập
quán, hầu như là bắt buộc tất cả mọi người thảo nguyên phải hỗ trợ nhau,
phải châm lửa thiêu đốt những đám cỏ khô mà họ gặp trên đường đi, dù là
thuộc trại của người khác.
Nhưng Santos không cho phép ai làm như thế ở trại Altamira, vì anh
cho việc dùng biện pháp đốt đồng cỏ là thô thiển có hại. Ngược hẳn lại ý
kiến của Antonio Sandoval, anh có ý định thí nghiệm chăn thả gia súc quay
vòng để diệt trừ sâu bọ, và để chờ đồng cỏ tự nó mọc xanh tươi trở lại, khi
những trận mưa đầu mùa đổ xuống, rồi anh sẽ so sánh những kết quả. Đồng
thời, anh nghiên cứu áp dụng phương pháp canh tác hợp lý hơn, trên các
cánh đồng cỏ của trại Altamira.
Chính vì thế mà tất cả các cánh đồng cỏ của trại Altamira đều khô
khốc, nên lửa lan tràn ra rất mạnh. Đúng thế, chỉ trong nháy mắt, hai vòng
lửa đỏ bùng lên ở phía chân trời, trong chốc lát đã lan ra tất cả các cánh
đồng. Đây đó, những lùm cây cố chống cự lại một cách tuyệt vọng, nhưng
những ngọn lửa ồ ạt xô tới, đè lên trên, quay cuồng, rú rít như điên dại, bốc
lên cao khi bị va vấp, tỏa ra từng đụn khói đen, nổ tanh tách trong đám dây
leo. Và khi cái điềm kháng cự đã bị tiêu diệt thì ngọn lửa chiến thắng lại
khép kín vòng vây, rồi ào ào tiến lên, bao vây, đe dọa khu nhà ở.
Tuy nhiên, khu nhà ở không bị nguy hại, nhờ có những đụn cát thiên
nhiên và những sân nuôi gia súc bao quanh. Nhưng không khí nóng bao
trùm, hầm hập, nghẹt thở.