tiếp thì người cử nhân lực lưỡng kia nhảy sang nói:
- Nghe anh đọc, thấy bài văn của anh hay quá, nhất định là đỗ rồi. Song tôi
là người vùng Tây bắc, văn bài không thông thạo anh cho tôi bài văn ấy,
anh làm bài khác, thế thì mọi sự đều tốt. Nếu không tôi sẽ đổ mực đen
ngòm vào bài của anh, thế là cả hai đều trượt. Nếu anh cho bài tôi, thì anh
là người tình nghĩa.
Vị cử nhân này vừa buồn cười vừa tức giận. Thấy người ấy cao to lực
lưỡng, mình có đánh cũng không thắng nổi, đành thở dài đưa ba bài văn ấy
cho anh ta. Thế là anh ta mặt mày hớn hở trở về chỗ ngồi của mình, còn
anh thì làm lại ba bài văn và làm luôn cả bài kinh văn. Thế rồi vị cử nhân
lực lưỡng ấy lại tới nói:
- Anh vừa cho tôi mấy bài văn ấy, tôi nghĩ nhất định sẽ đỗ rồi, tôi lại không
biết làm kinh văn, thật đáng tiếc là dù anh đã cho bài tôi nhưng cũng uổng
công thôi. Nếu anh trọn tình trọn nghĩa với tôi, thì xin anh cho tôi bài kinh
văn. Nếu đỗ, thì tôi không bao giờ dám quên ơn anh. Vị cử nhân ấy nghĩ
rằng, ba bài trước hay đã cho anh ta rồi, nếu ba bài sau không khớp ý với
nhau thì sẽ không đỗ, thế thì cho anh ta cũng vô ích. Thôi thì cho luôn anh
ta. Mong rằng lần sau không gặp phải những tên hung đồ thế này nữa, rồi
anh cho luôn người ấy và phất tay áo ra khỏi trường thi. Quả nhiên, vì anh
người ấy đỗ tiến sĩ, sau này đã đến thăm và đền đáp công lao của anh. Các
bạn thân mến, một đàng do ma mách bảo đề thi, một đàng là cướp văn.
Hình như đây là hai chuyện hết sức lạ lùng trong trường ốc nhưng không
phải ngấm ngầm làm việc ích kỷ hại người, cho nên không có một hận thù
gì khắc cốt ghi xương. Tôi xin kể một câu chuyện, do ích kỷ, ngấm ngầm
hại người mà sau này cháy nhà ra mặt chuột, khiến cho công lao cả dòng họ
đổ xuống sông xuống bể, suýt nữa chết không có chỗ chôn.
Chuyện kể rằng, ở huyện Nhân Hòa phủ Hàng Châu, Chiết Giang có một
người tú tài tên là Từ Tất Ngộ, tự Bằng Tử. Ông của anh ta làm tới đô ngự
sử, vì thẳng thắn can gián mà mất chức trở về rừng núi dưỡng lão tới hai
mươi năm. Do bản tính trong sạch và ngay thẳng nên việc thăng giáng chức
