nhiều tác giả
Đoán Án Kỳ Quan
Phạm Tú Châu - Nguyễn Văn Thiệu (Dịch và biên soạn)
Chương 7
Bản Văn Tự Hợp Đồng
Ăn uống thường cho thêm muối dấm,
Nơi không cần đến chẳng nên đi
Muốn người coi trọng xin gắng học,
Sợ người đời biết, chớ làm chi.
Năm Khánh Lịch triều Tống Nhân Tông, cách thành Biện Lương, Đông
Kinh ba mươi dặm, có một thôn tên là Lão Nhi. Trong thôn có hai anh em
họ Lưu, nhà vốn theo nghề nông. Người anh là Lưu Thiêm Tường, trạc bốn
mươi tuổi, vợ chết. Người em tên là Lưu Thiêm Thụy, ba mươi nhăm tuổi,
vợ là Điều thị ba mươi tuổi có một đứa con tên là An Trú ba tuổi. Anh em
sống bằng nghề cày cấy trồng trọt.
Năm ấy vì hạn hán lụt lội mất mùa, một hôm Thiêm Thụy nói với anh rằng:
- Mùa màng thất bát, chúng ta lấy gì mà sống? Thôi thì anh em mình dọn
đến nhà chú Trương Học Cứu thôn Hạ Mã, huyện Cao Bằng, Lộ Châu nhờ
vả một thời gian, ý anh thế nào?
- Anh tuổi đã cao đi không được nữa, - Thiêm Tường nói, - mình chú thím
đi thôi.
- Anh ạ, nhân thể hôm nay em mời lí trưởng Lý làm chứng, viết hai bản văn
tự hợp đồng, anh giữ một bản, em cầm một bản, em tới nhà chú nương nhờ,
“người ta khó mà lường tính hết được việc trước sau”, anh tuổi cao, ruộng
vườn sản nghiệp dù có bán cũng không được, nay viết văn tự làm bằng.
- Em nói phải đấy. - Thiêm Tường nói.
Thế rồi họ mời lý trưởng Lý tới, viết bản văn tự hợp đồng rõ ràng minh
bạch, mỗi người cầm một tờ.
