khác cho bất kỳ người nào không bị mất khả năng tưởng tượng. Nhưng
người nào coi những biến cố đã qua gần gũi như hiện thực trước mắt,
người nào cảm nhận sự việc quá khứ như sự việc máu thịt của mình, như số
phận của mình, thì người đó là kẻ tuẫn giáo, người đó là một cá nhân bi
kịch. Bởi vì, nếu biết trước một câu chuyện nào đó đã kết thúc như thế nào,
nó đã kéo theo những hậu quả gì, nếu tiên đoán trước được hết, thì người
đó chỉ còn biết đau khổ, không đủ sức ảnh hưởng đến tiến trình các biến cố
và hy sinh thân mình cho sự đắc thắng không bao giờ có được của công lý.
Nhưng niềm khao khát này, niềm khao khát khẳng định sự thật của những
gì đã qua là thiêng liêng, chính đó là con đường nảy sinh các tư tưởng, là
con đường diễn ra sự hoà nhập về tinh thần giữa những thế hệ mới với
những thế hệ trước đấy và xa hơn nữa. Chính nó là nên tảng của thế giới,
và kinh nghiệm sống của loài người cứ thế thường xuyên được tăng thêm,
được bồi bổ thêm. Cái thiện và cái ác được truyền đi từ thế hệ này sang thế
hệ khác trong sự vô cùng tận của kí ức, trong sự vô cùng tận của thời gian
và không gian của thế giới loài người…
Và do đó, người ta nói: những người ngày hôm qua không thể biết được
những gì đang diễn ra hôm nay, nhưng những người hôm nay biết được
những gì đã diễn ra ngày hôm qua, còn ngày mai thì những người hôm nay
sẽ trở thành những người hôm qua…
Và người ta còn nói: những người ngày hôm nay sống trong những gì
diễn ra ngày hôm qua, nhưng nếu những người ngày mai quên đi những gì
đang diễn ra hôm nay thì thật tai hoạ cho mọi người…
Apđi rất lo lắng, tuyệt vọng khi đã đến hôm trước ngày đầu tiên của lễ
Phục Sinh. Và vào buổi tối ngột ngạt đó trước ngày lễ, anh đi khắp mé dưới
thành phố, cố tìm cho được ngôi nhà mà hôm trước đã diễn ra cuộc họp bí
mật với các môn đồ, nơi Người bẻ bánh mà nói rằng đây là thân thể của
Người và rót rượu mà nói rằng đây là máu của Người. Anh cố tìm cho được
