đến anh chàng học sinh chủng viện Apđi bị thất thế, nếu như trước đây anh
được học đến nơi đến chốn và phụng sự việc đạo cho đến khi được phong
tước vị tương ứng. Tiện thể xin nói thêm là những học sinh cũ cùng lớp với
Apđi trong chủng viện, những kẻ trước đây cũng nông nổi như mọi học sinh
khác, thì sau khi đã chọn dứt khoát con đường đời của mình lại tỏ rõ bền bỉ
hơn nhiều, và điều chủ yếu nhất là tỏ ra khôn ngoan hơn nhiều so với Apđi,
con trai viên trợ tế đã quá cố. Sau khi kết thúc việc tu nghiệp về tinh thần,
họ đã tiến bước thành công trên những nấc thang danh vọng của giáo hội.
Giá như Apđi nằm trong số đó, – lúc đầu anh đã nằm trong số những thanh
niên tài năng nhất, được các cha thầy dòng yêu mến, – thì anh và gã Đại
Huynh-Canđalốp vị tất đã có cơ hội gặp nhau, dù chỉ bởi vì gã thành thật
coi các cha cố là sự ngộ nhận của thời đại và không bao giờ bước chân qua
ngưỡng cửa nhà thờ, thậm chí là vì tò mò nữa…
Nếu như và giá như… Tuy nhiên, ai có thể biết được chuyện gì sẽ xảy
ra… Nếu như biết trước được thì… Nhưng nào có ai lại đề nghị ai viết bản
sơ yếu lý lịch khi tuyển mộ chỉ cho một chuyến đi, một chuyến cùng nhau
đi cho vui để kiếm ít tiền. Chuyến đi ấy nào có khác gì chuyến đi cùng tập
thể giúp nông thôn dỡ khoai tây. Nếu có khác chăng thì vật thu lượm ở đây
không phải là khoai tây mà là những con vật bị giết chết trong cuộc săn
đuổi… Nếu như gã Đại Huynh-Canđalốp biết rằng anh chàng phiêu bạt Ađi
mà gã tình cờ gặp ở nhà ga là một kẻ gàn dở, không bình thường, thì khi
đến vùng cát Môiuncumư gã đã chẳng phải đau đầu nghĩ xem nên làm thế
nào với anh ta, nên nhét anh ta vào đâu và nên dùng cách gì vô hại cho bản
thân để rũ khỏi cái anh chàng Apđi kì quái này, kẻ đã suýt phá tan tất cả
những gì đã sắp đặt công phu như vậy với hy vọng là minh oan cho quá khứ
của gã. Ai có thể nghĩ rằng mọi việc sẽ đan kết với nhau thành một mối
theo kiểu lạ lùng, khó hiểu, và đồng thời lại ngốc nghếch như vậy. Những ý
nghĩ ấy khiến gã thấy thèm rượu quá, thấy thèm uống rượu theo kiểu ‘đại
tửu’ quá, mà kiểu đó thì gã rất thành thạo, – nửa cốc to uống cạn một hơi,
