Mùa đông đến, lạnh, ẩm và hầu như không có tuyết. Mùa đông đến, kéo
theo đêm sương mù vĩnh cửu, hàng tuần liền không một ngọn gió nhỏ. Trên
đường phố đèn được thắp liên tục ngày này sang ngày khác, thế mà người
đi đường vẫn cứ va vào nhau. Tất cả các âm thanh - tiếng chuông nhà thờ,
tiếng lục lạc xe ngựa, tiếng người nói - như bị chôn vùi trong lớp không khí
dày đặc. Một tuần, rồi hai tuần trôi qua mà thời tiết vẫn không thay đổi.
Tôi vẫn chưa chuyển chỗ ở.
Càng ngày tôi càng gắn bó hơn với những căn phòng có sẵn đồ gỗ của
"Nhà nghỉ dành cho khách vãng lai", nơi tôi đang ở tạm, dù nghèo đói đến
thế. Từ lâu tôi chẳng còn đồng tiền nào, nhưng vẫn cứ tiếp tục đến đây, như
thể tôi có quyền làm thế, như thể nó là nhà riêng của tôi. Bà chủ tạm thời
chưa nói gì, nhưng tôi vẫn cảm thấy khổ sở vì chưa trả được tiền cho bà ta.
Ba tuần trôi qua trong tình trạng ấy.
Ðã mấy ngày nay tôi bắt đầu viết trở lại, nhưng những cái viết xong tôi đều
không thích. Tôi kiên nhẫn viết, viết từ sáng đến tối mà chẳng mang lại kết
quả gì. Tôi bắt tay vào viết đề tài nào là đề tài ấy hoá ra nhạt nhẽo, trục
trặc, và tất nhiên viết không thành.
Tôi thử viết cả trong căn phòng ở tầng hai, phòng tốt nhất của "Nhà nghỉ".
Từ đêm đầu tiên đến đây, khi tôi có tiền và có thể thanh toán mọi khoản,
không người nào quấy rầy tôi. Lúc nào tôi cũng hi vọng sẽ viết được cái gì
đó, sẽ có tiền trả tiền phòng và các nợ nần khác. Ðó là nguyên nhân vì sao
tôi làm việc tích cực như vậy. Ðặc biệt tôi bị lôi cuốn bởi một bài báo viết
dở mà tôi đặt rất nhiều hi vọng. Ðó là một bài có tính chất cách ngôn về
đám cháy ở một cửa hàng sách. ở đây có một vài ý rất sâu sắc, mà tôi muốn
phát triển thật hay, thật cẩn thận rồi đem những gì viết được gửi cho "Huân
tước" để trừ nợ. Ðể ông biết ông đã giúp đỡ một người thực sự có tài. Tôi
không chút nghi ngờ rằng ông sẽ nghĩ đúng như thế. Có điều phải chờ lúc
