thầy khác, cậu cũng không phải học trò như những học trò khác. Lệ thường,
một đứa bé vào tập nghề từ năm mười ba, mười bốn, mười lăm là cùng, một
nữa thời gian học nghề chúng nó chỉ dọn dẹp và phụ việc. Nhưng cậu đã lớn
rồi, đảng lẽ vào tuổi cậu, cậu đã là thợ bạn hay thầy từ lâu. Một người tập
việc râu ria như cậu cổ lai chưa từng có trong nghiệp phường. Vả chăng tôi
đã nói với cậu rằng tôi không muốn cho học trò tập việc nữa. Nom cậu cũng
vẻ không phải người ai sai bảo việc này việc nọ.”
Goldmund sốt ruột đến cực điểm, mỗi lời thận trọng của ông thầy giáng
xuống y như đòn tra tấn, y thấy có vẻ ráo rức, dậy đời quá ngán. Y vội kêu
lên:
“Tại sao thầy nói vậy nếu thầy không muốn truyền nghề cho con?”
Ông thầy không hề bối bối rối vẫn tiếp một giọng như trước: “Tôi đã để trọn
một giờ nghĩ đến lời thỉnh cầu của cậu, cậu cứ kiên nhẫn ngồi nghe tôi. Tôi
đã xem bức vẽ, có nhiều vụng về nhưng cũng có vẻ đẹp. Nếu không tôi đã
cho cậu mấy đồng để cậu đi rồi quên luôn. Tôi không muốn nói nhiều đến
công việc của cậu, tôi chỉ muốn giúp cậu trở nên một nghệ sĩ. Có lẽ đó là xu
hướng của cậu, Nhưng cậu không thể làm học trò tập nghề được nữa. Ai
không từng làm học trò, không đầy đủ bổn phận thờ thầy trong những năm
ấy cũng không thể là thợ bạn hay làm thầy trong nghiệp phường được. Cậu
phải biết trước điều ấy. Nhưng cậu hãy cứ thử ít lâu xem sao. Nếu cậu có thể
ở lại tỉnh này ít lâu, cậu cứ đến đây may ra có thể học được điều gì chăng.
Cậu không phải cam kết gì cả, lúc nào chán cứ việc ra đi. Ở nhà tôi cậu có
thể bẻ gãy vài con dao, làm hư vài thỏi gỗ, nếu cậu không có khiếu khắc gỗ
thì dĩ nhiên cậu phải quay ra học cái khác. Cậu có bằng lòng như vậy
không?”
Goldmund nghe đoạn ra vẻ hổ thẹn và cảm động.
“Xin thành thực cảm ơn thầy, tôi không cửa không nhà, ở thành thị hay ở
rừng sâu tôi cũng có cách xoay xở. Tôi hiểu rằng thầy không thể nhận lấy
trách nhiệm và phiền hà của một ông thầy đối với học trò. Nhưng tôi được
thầy chỉ bảo cho cũng là hạnh phúc lắm rồi. Tôi xin thành thực cảm ơn thầy
đã làm ơn cho tôi.”
