những năm tháng cuối đời để chuẩn bị tinh thần trong lúc đợi bọn mọi ra
sao.
“Chưa ai từng viếng thăm ốc đảo này”, tôi viết, “lại không bị hút hồn bởi
sự quyến rũ của cuộc sống nơi đây. Chúng tôi sống trong một thời có đủ
bốn mùa, các vụ thu hoạch nối tiếp nhau, và những chuyến di cư của đàn
thuỷ cầm. Chúng tôi sống ngay dưới những vì sao. Chúng tôi chỉ biết rằng
mình sẵn lòng đánh đổi bất kỳ điều gì để tiếp tục sống ở đây. Đây là thiên
đường ở chốn nhân gian”.
Tôi nhìn đăm đăm một hồi lâu vào lời biện hộ mình vừa viết ra. Hẳn sẽ
rất thất vọng nếu tôi biết những tấm gỗ bạch dương mà mình đã bỏ nhiều
thời gian nghiên cứu cũng mang một thông điệp lập lờ, đáng trách như vậy.
“Có lẽ đến cuối mùa đông này”, tôi nghĩ, “khi cơn đói thực sự dày vò
chúng ta, khi chúng ta lạnh lẽo và đói khát, hay khi lũ mọi thực sự đã ập
đến ngay cổng, biết đâu chúng ta sẽ từ bỏ cách nói của một người trung
thành với văn minh cùng những mộng tưởng văn chương để bắt đầu kể lại
sự thật.”
Tôi nghĩ, “Mình muốn sống ngoài dòng lịch sử. Mình muốn sống ngoài
dòng lịch sử mà Đế chế áp đặt lên những thần dân của nó, kể cả ở những
thuộc địa đã mất. Mình không hề mong bọn mọi bị lịch sử của Đế chế trấn
áp. Sao có thể tin rằng đó chính là nguồn cơn của nỗi hổ thẹn?”
Tôi nghĩ, “Mình đã sống qua một năm đầy biến cố, nhưng những gì mình
hiểu về nó chẳng hơn gì một đứa bé còn đang ẵm ngửa. Trong tất cả những
người sống ở thị trấn này, mình là người ít thích hợp nhất để viết biên niên
sử. Cái tay thợ rèn suốt ngày gào thét chửi rủa và than vãn coi bộ còn hợp
hơn”.
Tôi nghĩ, “Nhưng khi lũ mọi nếm bánh mì, bánh mì mới nướng ăn với
mứt dâu tằm, bánh mì với mứt lý gai, chúng sẽ bị đồng hóa theo cách sống
của chúng ta. Chúng sẽ phát hiện ra rằng không thể sống thiếu đi kỹ năng
của những người đàn ông biết gieo hạt giống hòa bình, thiếu nghệ thuật của
những người đàn bà biết cách chế biến những trái cây ngọt lành”.
