xử nhũn, mời hắn vào nhà xơi nước. Thôi cũng hả, đã xử nhũn thì hắn vào.
Nhưng bỗng hắn lại hơi ngần ngại: biết đâu cái lão cáo già này nó chả lại
lừa hắn và nhà rồi lôi thôi? Ồ mà thật, có thể như thế lắm! Này nó hãy lôi
ngay mấy cái mâm cái nồi hay đồ vàng, đồ bạc ra khoác vào cổ hắn, rồi cho
vợ ra kêu làng lên rồi cột cổ hắn vào, chần cho một trận om xương, rồi vu
cho là ăn cướp thì sao? Cái thằng bá Kiến này, già đời đục khoét, còn đớp
cái nước gì mà phải chịu lép như trấu thế? Thôi dại gì mà vào miệng cọp,
hắn cứ đứng đây này, cứ lăn ra đây này, lại kêu toáng lên xem nào. Nhưng
nghĩ ngợi một tí, hắn lại bảo: kêu lên cũng không nước gì! Lão bá vừa nói
một tiếng, bao nhiêu người đã ai về nhà nấy, hắn có lăn ra kêu nữa, liệu có
còn ai ra? Vả lại bây giờ rượu nhạt rồi, nếu lại phải rạch mặt thêm mấy nhát
thì cũng đau. Thôi cứ vào! Vào thì vào, cần quái gì. Muốn đập đầu thì vào
ngay giữa nhà nó mà đập đầu còn hơn ở ngoài. Cùng lắm, nó có giở quẻ,
hắn cũng chỉ đến đi ở tù. Ở tù thì hắn coi là thường. Thôi cứ vào...
Vào rồi, hắn mới biết những cái hắn sợ là hão cả. Bá Kiến quả có ý muốn
dàn xếp cùng hắn thật. Không phải cụ đớn, chính thật cụ khôn róc đời, thứ
nhất sợ kẻ anh hùng, thứ hai sợ kẻ cố cùng liều thân. Chí Phèo không là anh
hùng, nhưng nó là cái thằng liều lĩnh. Liều lĩnh thì còn ai thèm chấp! Thế
nào là mềm nắn rắn buông? Cái nghề làm việc quan, nếu nhất nhất cái gì
cũng đè đầu ấn cổ thì lại bán nhà đi cho sớm. Cụ vào bảo lý Cường như thế
đấy. Vũ dũng như hắn mà làm được lý trưởng là nhờ có cụ. Cụ mà chết đi
rồi “chúng nó” lại không cho ăn bùn.
Tiếng vậy, làm tổng lý không phải việc dễ. Ở cái làng này, dân quá hai
nghìn, xa phủ xa tỉnh, kể ăn thì cũng dễ ăn nhưng không phải hễ làm lý
trưởng thì cứ việc ngồi mà khoét. Hồi năm nọ, một thầy địa lý qua đây có
bảo đất làng này vào cái thế “quần ngư tranh thực”, vì thế mà bọn đàn anh
chỉ là một đàn cá tranh mồi. Mồi thì ngon đấy, nhưng mà năm bè bảy mối,
bè nào cũng muốn ăn. Ngoài mặt tử tế với nhau, nhưng thật ra trong bụng
lúc nào cũng muốn cho nhau lụn bại để cưỡi lên đầu lên cổ. Ngay thằng
Chí Phèo này đến đây sinh sự biết đâu lại không có thằng nào ẩy đến? Nếu
cụ không chịu nhịn, làm cho to chuyện có khi tốn tiền. Cái nghề quan bám
thằng có tóc ai bám thằng trọc đầu? Bỏ tù nó thì dễ rồi; nhưng bỏ tù nó,