ăn với cá bống dầm tương, nghĩ đến bây giờ mà tôi cũng còn muốn nuốt
nước bọt.
Mà cứ nghĩ đến bánh đúc là phải nghĩ đến bà xã Vận. Chồng bà chết
đi để lại cho bà một trai một gái, con chị hơn thằng em ba, bốn tuổi. Như
thế chị có thể dắt em đi chơi để mẹ kiếm gạo. Nhưng một hôm bà xã bỗng
nhận thấy rằng thằng cu đã có thể đi chơi một mình; hơn nữa nó có thể tha
thẩn ngoài sân với con chó để coi nhà được. Con chị hóa ra thừa. Cũng phải
cho nó đi ăn, đi ở với người ta để kiếm manh quần tấm áo. Chả gì cũng bớt
miệng ăn. Phần cơm của nó, để em nó ăn thêm; như thế em nó được no
thêm một tí nữa. Bà đã để ý nghe ngóng xem nhà nào có cần nuôi đứa ở bế
em chăng. Chưa có ai buồn hỏi đến, thì một hôm bà lại nghĩ về người
chồng đã chết. Khốn nạn! Khi ông đã nằm xuống đấy thì bà chẳng còn một
đồng nào. Bà chạy ngược chạy xuôi van lạy hết người nọ đến người kia,
mới vay được non chục bạc. Non chục bạc thì chỉ nộp lệ làng, may cho con
mỗi đứa một cái áo tang và cho bà một cái mấn, rồi biện miếng trầu, bát
nước cho làng xóm cũng đã không đủ rồi. Thành thử bà chỉ dám mua cho
ông cỗ áo quan có non ba đồng. Rõ nghĩ mà thương! Nó vừa mỏng, vừa
mọt, mộng trẽo trà trẽo trợt, giá chỉ bóp mạnh cũng răng rắc được. Của ấy
được mấy nỗi mà nát? Bấm đốt ngón tay đã được sáu năm trời rồi. Cũng
phải cố biện bát cơm, bát canh để thay cho ông ấy cái áo mới, chứ để thế
thì tội nghiệp. Nhưng làm sao bây giờ?
Bà dẫn Hảo đến cho bà ngoại tôi. Bà ngoại tôi, ngoan đạo như những
người vừa biết Chúa, thích nuôi trẻ ngoại đạo, rửa tội rồi nuôi làm con
nuôi. Đó cũng là một cách để con cái Đức Chúa lời ngày một thêm đông.
Bà xã bằng lòng cho con gái bà đi đạo.
Bà tôi còn nhân đức, giả đăn đắt để trừ nợ dăm sáu đồng. Thành ra bà
xã chỉ còn được lấy có bảy đồng bạc thôi. Nhưng hơn chục đồng còn nợ lại,
từ đấy bà cứ lần khân mãi, có gặp bà tôi, cũng chỉ van lạy khất, chứ không
