Tôi tưởng tượng chắc họ làm tình cũng cùng cách đó. Mà quả
thực đúng như vậy. Thoạt đầu tôi thấy cách bày tỏ tình cảm của họ
quá gấp gáp. Người này hôn tôi thì người kia kết thúc nụ hôn; cái
vuốt ve của Iracema trở thành cơn cào cấu của Yitirana, và nếu
người này cắn tôi, thì người kia lại an ủi tôi. Cái lưỡi chẻ đôi của con
rắn thèm khát trong tôi thành hình, hay đúng hơn, có lẽ tôi phải nói
là nó tái hiện trong hai cơ thể. Maêmoưna vẫn làm tôi cảm nhận được
nàng trong hai chị em, dường như nàng bị tách làm đôi.
Tôi đi tới nơi thuyết trình, hai thiên thần đen ám ảnh hộ tống
tôi. Khán giả gồm khoảng bốn chục nhà văn rất trẻ, họ nhốt mình
trong phòng từ năm tuần nay để sáng tác. Họ còn phải ở lại viện
thêm năm tuần nữa và trong vòng hai ngày tham dự một loạt hội
thảo về những người kể chuyện trong các xã hội truyền thống.
Trước bài trình bày của tôi, họ được xem một bộ phim giới thiệu rất
nhiều những người đang kể chuyện, trên bãi đất trống trong làng,
trong các trường học và nhà hát.
Sau bài phát biểu, trong lúc đang ngồi nghỉ, tôi buộc phải nhận ra
một điều là mình đã kiệt sức; khi tra cứu những ghi chép, thậm chí
tôi còn không thể đọc nổi chữ mình, và tôi phải cố lắm mới đọc
tiếp được. Tôi thậm chí còn không thể luận giải hay tìm lại được một
vài chỗ chú thích. Thế là từ ngày hôm đó tôi phải dùng kính để đọc.
Hệ quả của việc đó - rằng tôi không còn trẻ nữa, rằng tôi phải đeo
kính - và sự mệt mỏi tích tụ lại trong suốt những tuần vừa qua
khiến tôi đâm ra yếu đuối về xúc cảm. Song đến lúc đặt câu hỏi,
những phản ứng của khán giả đã ngay lập tức lôi tôi ra khỏi trạng thái
u uất. Tôi trao đổi với người này người kia trong suốt hồi lâu, và
mỗi lần đều theo cách tôi thấy có vẻ khá thân tình và thỏa mãn.
Tất cả những người đối thoại với tôi đều nói về ý nghĩa tác phẩm
của họ và cuộc đời họ. Tất cả, theo một cách nào đó, đều cởi mở giới
thiệu với những người khác điều mình có thể trao cho họ. Tôi không
