việc cơ giới hoá nông nghiệp, quá trình cơ giới hoá trong hoàn cảnh một đất
nước lạc hậu như thế, lại bị tàn phá phải kéo dài hàng chục năm.
Những hợp tác xã nông nghiệp đầu tiên xuất hiện năm 1953 nhưng xu
hướng xây dựng liên hợp kinh tế nông nghiệp lớn khác thường và việc tước
đoạt từ tay nông dân phương tiện sản xuất và gia súc đã gây ra chống đối
mạnh mẽ không những từ phía các người đối lập chính trị lãnh tụ, mà còn
từ phía nông dân. ở một số vùng kinh tế tập thể bị tan rã nhanh như lúc nó
được lập ra. Mao trút tội xuống người lãnh đạo ban nông nghiệp Ban chấp
hành trung ương đảng cộng sản Trung Quốc Đặng Tử Huy và những người
khác. Ông buộc tội họ là chậm chạp, thiếu cương quyết và thậm chí cả tôi
phá hoại ngầm. Đặng Tử Huy bị mất chức, cơ quan do ông lãnh đạo bị giải
tán. Thật ra, người ta không gạt Đặng Tử Huy ra khỏi guồng máy, mà
thuyên chuyển ông sang cương vị nhỏ hơn. Về sau Mao tâm sự với tôi:
- Đặng Tử Huy đi cùng với chúng tôi trong những năm cách mạng. Tuy
nhiên sau khi giải phóng Trung Quốc, ông ta chọn con đường không đúng.
Sự chia rẽ của Mao với chiến hữu trở nên gay gắt từ mùa hè 1955, khi
những người lãnh đạo đảng cộng sản Trung Quốc họp hội nghị ở Bắc Đới
Hà. Tại đấy Mao chống lại ý kiến tập thể Ban chấp hành trung ương và
đường lối chung của đảng, đưa ra cách thức riêng, theo Mao, đi tới phát
triển của Trung Quốc.
Tôi cố gắng tiếp xúc ít hơn với chính trị, và trong những năm đầu tiên
cạnh Mao, tôi chỉ quan tâm bởi sự phân tích của ông và cố gắng điều trị
những cơn cơn mất ngủ và liệt dương của lãnh tụ. Lúc ấy tôi không biết gì
cả về cuộc đấu tranh mạnh mẽ mà Mao tiến hành chống những người đối
lập ông, nhiều người trong số ấy những năm nội chiến từng là chiến hữu
của ông. Trong thời gian từ mùa thu 1955 đến mùa xuân 1956 Mao tổ chức
một loạt các cuộc họp, ở đó ông trình bày chương trình của mình cải cách
chủ nghĩa xã hội trong nước. Cuối mùa thu 1955 ông bắt đầu viết cuốn
sách: Sự đi lên chủ nghĩa xã hội của nông thôn Trung Quốc, chọn những bài
diễn văn phát biểu của mình về vấn đề tập thể hoá và viết lời mở đầu và
bình luận cho cuốn sách. Ông chuẩn bị bài phát biểu quan trọng trước Ban