Giờ thì thành phố đã nhan nhản những tòa buyn-đinh, những ống khói,
những kho hàng cửa hiệu, ầm ầm tiếng máy chạy trong các công xưởng sản
xuất nông cụ, xà phòng, cờ rem, thuốc lá và diêm.
Thành phố có diện tích tám ki lô mét vuông đã chật chội lại càng chật
chội thêm, từ ngày quân Nhật vào Đông Dương. Bầu trời xanh trong của nó
suốt ngày ầm ào tiếng máy bay khứ hồi. Trên nóc các nhà cao tầng, tua tủa
những thanh chấn tử của dàn ăng ten từng giờ từng phút phát, thu tin tức,
chỉ thị đi các nơi, nhất là về vùng biên giới Việt Trung — tính theo đường
chim bay, chỉ có ba mươi ki-lô-mét.
Lãnh sự quân Pháp đặt ở một đường phố sang trọng nhất của thành phố,
từ sau cuộc đảo chính của Nhật ở Đông Dương bỗng phình căng lên. Nó
phải đón nhận các đoàn lính thất trận từ mạn Lào Cai, dưới quyền chỉ huy
của tướng Sa-ba-chiê, và đội quân năm nghìn tên chạy Nhật của trung tá
Phuốc-ma-liê từ Lai Châu, Phong Thổ, rút sang.
Nhưng cái nhọt phình căng mủ ấy đã xẹp dần. Lúc này, lãnh sự quán
vắng teo. Hoạt động ráo riết chỉ còn là những máy thu, máy phát đánh đi
những chỉ thị mật dưới ký tên là Mission 5 tên tắt của Mission militaire
Francaise. Mission 5, Phái đoàn 5 là cái tổ chức của ủy ban giải phóng
Alger của tướng Đờ Gôn có nhiệm vụ, thoạt đầu là nghiên cứu, thu thập tin
tức tình báo trở lại Đông Dương, sau nữa là tổ chức các đội Com-măng-đô
xâm nhập vào đất Việt, điều tra, theo dõi phong trào cách mạng ở miền biên
giới Việt — Trung và tung các cánh quân trở lại mảnh đất này, nơi họ đã rút
chạy nhục nhã khỏi cái chết trước lưỡi gươm của phát xít Nhật.
Những đoàn quân thất trận được tổ chức lại và ngay sau khi Hoa quân
nhập Việt, đã lập tức chia thành những toán nhỏ, tỏa về phục sẵn ở suốt rẻo
biên giới. Tiếp đó, sau hiệp ước Trùng Khánh, Pháp — Hoa ký kết ngày 28
tháng 2 năm 1946, hơn bốn nghìn tên lính lưu vong đã tràn về, chiếm đóng
Sơn La, Lai Châu và Phong Thổ, phía đông tỉnh Lào Cai.
Tiến sát biên giới phía Bắc Lào Cai, áp sát tỉnh lị này là những mũi nhọn
của các tổ tình báo. Chỉ huy các tổ tình báo của Phái đoàn 5 này là các sĩ
quan, vốn là những ông chủ cũ của các thổ ty trong tỉnh.
