TIÊN TRẨN TỬ-TIẾT
Lỗ Hi-công thứ XXXIII (626 trước tây-lịch)
XUÂN-THU. – Mùa hạ tháng tư, ngày tân sửu, quân Tấn cùng
Khương Nhung đánh bại binh Tần tại Hào.
TẢ-TRUYỆN. – Binh Tần diệt xong nước Hoạt. Trở về. Tiên Trẩn
(nguyên soái của Tấn) bàn rằng : « Vua Tần không nghe lời Kiển-thúc. Vì
tham lợi mà làm khổ dân. Cơ-hội ấy trời cho, ta chớ nên để mất. Đừng tha
giặc, vì sẽ mang tai-họa. Còn trái lòng trời sẽ gặp sự chẳng lành. Phải đánh
Tần ! ». Loan Chi can : « Chưa đền ơn Tần mà đánh Tần, đối với tiên-quân
mới mất (Tấn Văn-công) sao phải ? » Tiên Trẩn đáp : « Tần không nghĩ đến
việc tang của ta, đem quân đánh một nước cùng họ với ta, như thế vô-lễ thì
còn ơn nghĩa gì ? Ngạn-ngữ có câu : « Một ngày tha nghịch, di-họa vài đời
». Định kế nầy là lo cho con cháu, vậy đối với tiên-quân mới mất, sao gọi là
không phải ? ». Tiên Trẩn bèn ra lịnh dùng cả quân Khương-Nhung. Thế-tử
(tên Hoan, tức là Tấn Tương-công) mặc y-phục tang đen ra cầm quân. Mùa
hạ, tháng tư, ngày tân sửu, thắng binh Tần tại Hào, bắt được Bách-lý-tử
Mạnh-Minh, Tây Khuất-Thuật và Bạch Ất-Binh (Kiển-binh) dẫn về kinh-
thành. Rồi mặc y-phục đen, lo chôn-cất cho Tấn Văn-công.
Phu-nhơn Hoài-Doanh (vợ của Tần Văn-công, con của Tần Mục-công)
muốn xin cho ba tướng, mới nói (cùng Tấn Tương-công) : « Thật là chúng
nô kết-oán giữa hai vua ! Quả-quân của ta (Tần Mục-công) nếu bắt được
chúng ăn thịt cũng chưa hả dạ. Nhà vua cần chi hạ mình trị tội chúng. Nên
xử cho chúng về chịu hình-phạt của Tần để thỏa-chí của quả-quân ta. Như
vậy, có được chăng ? ». Chịu.
Tiên Trẩn vào chầu, hỏi « Tù Tần đâu ? » Đáp : « Phu-nhơn xin, ta đã
tha rồi ! » Giận nói : « Bọn võ-phu nầy tận-lực mới bắt được chúng tại
chiến-trường. Nay, vì lời đàn-bà mà tha về nước, phá-hại kết-quả của ba
