nhiệt, xuyên-bối-mẫu, vị hơi đắng thì tính hàn lương cũng giảm bớt, kể sức
thanh nhiệt giải độc thì không bằng, nhưng đến nhuận phế hóa đờm thì
mạnh hơn nhiều lắm vậy.
(Nhập-môn táo-loại) : bối-mẫu chữa mộng thịt ở trong mắt, hột mọc ở
quanh cổ (hài-nhi mẫu-tán) chi-mẫu (bối-mẫu), mẫu-lệ tán nhỏ, nấu dậu-
đường (móng chân lợn) làm thang uống xuống sữa. Bối-mẫu tán nhỏ trộn
mật viên ngậm khỏi ho.
(Đông-y) : dùng với liên-kiều, tán những hột ở dưới quanh cổ.
(Tham-khảo) : bối-mẫu sản ở Tứ-xuyên là xuyên-bối-mẫu, hình nhỏ mà
vị đạm (nhạt) sản ở Triết-giang gọi lại triết-bối-mẫu, vị đắng tức là thổ-bối,
đại-bối hay tượng-bối, tháng 8, 10 lấy củ phơi khô, xuyên-bối-mẫu củ ở
dưới gốc trong có lõi, ngoài có cánh, sắc trắng, hạt lệch đem rửa thì mất vỏ
ngoài, mà có phấn thôi ra, sắc trắng, vị cay, bình, không độc, sản ở Tây-
xuyên là loại thuốc của phế kim, sản ở Quán-huyện mé dưới bằng, đầu nhọn,
thịt trắng tinh mà chất cứng, vị hơi đắng và ngọt, sản ở Bình-liêu-huyện hạt
tròn mà hơi xốp, đầu hơi nhọn, thịt sắc lờ lờ, vị cũng thế, dùng cũng được,
sản ở Tư-phú hạt lớn mà lệch, thịt chất trắng vàng, chất xốp mềm nhẹ, vị
nhạt là hạng vừa vừa, còn sản ở các nơi khác cũng tạm vậy, còn thứ gọi tây-
bối, hạt lệch đầu nhọn, vị đắng lắm, không phải của chính. Người ta hay lấy
củ sơn-từ-cô giả bối-mẫu gọi là châu-bối, tức là tiểu-tượng-bối, ở Tứ-xuyên
có thứ chỉ có một hột, mà không có cánh, hay hai cánh úp lại, vỏ không có
nét nhăn, đó là đan-long-tinh, nên loại bỏ đi, nếu uống nhầm người ta bị liệt
gân và mạch, nếu dùng lầm phải độc thì lấy nước hoàng-tinh và nước chàm
mà giải độc. Hiệu-năng : nhuận phế, thanh hỏa, giải uất, là thuốc ngăn đờm
trấn tĩnh, dùng vào các chứng bệnh ho, đàn bà có mang không rõ là ho về
loại gì, là thuốc ho hòa hoãn, bên ngoài lại chữa bị sâu bọ trùng độc đốt, và
cấp cứu bệnh ở khí-quản. Chủ : nóng, lạnh, phiền, nhiệt, tà-khí đau sán-khí
kết cục, bầu tê, đau vú, phong dệt, bị thương khí, chữa bụng kết rắn, đầy
dưới tim, ngày ngày sợ gió lạnh, đầu váng cổ cứng, ho khí ngược lên, chỉ
phiền khát, ra mồ hôi yên 5 tạng và lợi xương tủy. Người tì vị hư hàn và có