Lửa reo dưới nồi bí hầm dừa sôi sục. Chó giỡn hớt bầy gà làm táo tác vách
ngoài. Trao trảo kêu ngoài liếp, báo với bầy có buồng chuối chín cây. Tu hú
ở cuối vườn rải từng tiếng một.
Bữa cơm sáng đúng lúc bên sông vẳng qua tuồng Kiếp nào có yêu nhau.
Ngồi ở nhà đủ xa để không phải nghe băng chạy, loa rè. Cả tiếng đờn cũng
rụng mất, đến bờ bên này chỉ còn những giọng ca như rơi rớt từ trời. Hôm
nào ư ử xuống mùi theo Lệ Thủy cũng bị rầy “con gái con đứa gì vừa ăn
vừa hát, coi không được”. Cháu ngoại thuộc làu cả tuồng, thuộc đến câu cô
quận chúa Quế Minh nói lúc ôm xác người tình, rằng em sẽ đưa anh về với
cát vàng sa mạc, ở đó không còn ai giành giật anh của em. Lệ Thủy ca diễn
thì khỏi chê, mê chết bỏ. Mê cái kiểu đàn-bà-trẻ-con nói liến thoắng giòn
tan, đắm đuối khi yêu, thất tình thì nức nở thảm sầu. Cách cô nuốt nước mắt
nước mũi thành tiếng hướt đó ít người có được. Mỹ Châu kiêu kỳ quá đau
tình cũng không giống lắm, Phượng Liên hiền từ ung dung quá, giọng Út
Bạch Lan thì sầu não đến yếu nhược, chẳng hợp với con nít.
Lâu lâu đứa cháu gái nghe lại những tiếng động nhà quê qua một màng
ký ức, vẫn trong vắt, như không bị đẩy ra xa bởi tuổi tác chất chồng. Như
không phải dưới đáy của lớp lớp sóng âm khác mà nó nghe được suốt
quãng thời gian đã sống, từ đứa trẻ trở thành bà già. Chúng tách biệt, không
lẫn lộn với vùng nhớ khác. Xua không đi, bứt không rời. Lá khô va vào
nhau theo nhịp chổi ráng quét sân. Vú sữa rớt sau cú đập cánh của chim
đêm, có những trái còn xanh phải đứt cuống lìa cành, chúng lại sớm rã
thành phân bón lại cho cây. Tàu cau rụng. Gà kêu ổ lúc xế trưa.
Con mèo trườn qua mảnh ngói vỡ. Nước chảy qua họng đìa buổi đỉnh
triều cao. Gió qua đám lá làm thành âm thanh của một cơn mưa rào. Ở đó
hình như cũng có mấy vụ cãi nhau, nhưng từ ngữ không gây đau. Và những
khuya ông Bảy Xỉn đi qua kêu nhà này của già Hai nè, chả có đứa con gái
đẹp lắm nè, nhưng cổ lấy chồng rồi, nói tới đó Bảy Xỉn hát váng lên não
nuột “Em ơi nếu mộng không thành thì sao, mua bao thuốc chuột uống cho
rồi đời”.
Tiếng chim bìm bịp thì nổi tiếng từ đời thuở nào rồi, từ một người đàn bà
cất tiếng hò, “Bìm bịp kêu nước lớn ai ơi, buôn bán không lời chèo chống
