cách đem thế chấp ngôi nhà của ông ta. Hay ngôi nhà của bà ta. Sự thực thì
sở hữu nhà ở có lẽ hoàn toàn không phải là chiếc chìa khóa dẫn đến thịnh
vượng.
Tôi gặp Betty Flores vào một buổi sáng thứ Hai mưa gió tại một khu chợ
ngoài đường ở El Alto, một thị trấn của Bolivia gần kề (hay đúng hơn là nằm
phía trên) thủ đô La Paz. Khi đó tôi đang trên đường tới văn phòng El Alto
của tổ chức tài chính vi mô Pro Mujer, song vì độ cao của vùng này, tôi cảm
thấy mệt mỏi và đề nghị dừng chân uống ly cà phê. Và cô đang bận rộn pha
nước, mang ấm và ly chứa loại cà phê đặc của Bolivia cho các chủ cửa hàng
và quầy hàng khắp quanh chợ. Ngay lập tức tôi bị ấn tượng mạnh bởi sự
năng động và hoạt bát của cô. Trái ngược hẳn với phần lớn phụ nữ Bolivia
bản địa, cô có vẻ hoàn toàn không rụt rè khi nói chuyện với một người nước
ngoài xa lạ. Hóa ra cô cũng là một khách hàng của Pro Mujer và đã nhận
một khoản vay để mở rộng quầy cà phê của mình - điều mà chồng cô, một
thợ cơ khí, không có khả năng làm được. Việc đó đã có tác dụng; tôi chỉ nhìn
Betty di chuyển liên tục là có thể nhận thấy điều đó. Liệu cô có kế hoạch tiếp
tục mở rộng thêm không? Hẳn rồi. Công việc kinh doanh này đã giúp cô cho
các con gái của mình học hết phổ thông.
Betty Flores không phải kiểu người thông thường sẽ được xem là rủi ro
tín dụng thấp. Cô có một khoản tiền tiết kiệm vừa phải và cô không sở hữu
nhà riêng. Song cô cũng như hàng nghìn phụ nữ ở các quốc gia nghèo khổ
trên khắp thế giới hiện đang được cho vay tiền bởi những tổ chức kiểu Pro
Mujer, trong một nỗ lực có tính cách mạng nhằm giải phóng năng lực kinh
doanh của phụ nữ. Một phát kiến lớn của phong trào tài chính vi mô ở những
quốc gia như Bolivia là phụ nữ có mức độ rủi ro về tín dụng thấp hơn so với
nam giới, dù có hay không có nhà làm vật đảm bảo cho các khoản vay của
họ. Điều đó chắc chắn đã bác bỏ quan niệm thông thường về người phụ nữ
chủ cửa hàng ăn tiêu hoang phí. Thực sự điều này đã đi ngược lại thành kiến
của nhiều thế kỷ, cho đến tận thập niên 1970 vẫn còn vơ đũa cả nắm rằng
mức độ tín nhiệm của phụ nữ thấp hơn so với nam giới. Chẳng hạn ở Mỹ,
phụ nữ có chồng trước đây thường bị từ chối cho vay, thậm chí ngay cả khi
chính họ có việc làm, còn chồng họ thất nghiệp. Những người vợ bị bỏ rơi
