tôi biết trong ngày hẹn của tôi, bao gồm: một con hổ nhồi bông, một con
kangaroo nhồi bông, và một tủ đầy những chú chim thiên đường nhồi bông.
Lý do tôi thu xếp chuyến thăm viện là để xem chim ăng-ca lớn. Iceland
nổi tiếng một cách vẫn còn bị hoài nghi là nơi cuối cùng từng còn lại loài
chim này, và mẫu vật tôi tới xem đã bị giết đâu đó trên đất nước này - không
ai biết vị trí chính xác - vào mùa hè năm 1821. Xác con chim được bá tước
người Đan Mạch, Frederik Christian Raben, mua lại, ông đã tới Iceland tức
tốc để có con chim ăng-ca cho bộ sưu tập của ông (và suýt thì chết đuối trên
hành trình). Raben đưa mẫu vật về lâu đài của ông, và nó ở trong tay tư nhân
cho tới năm 1971, khi nó xuất hiện trong một cuộc đấu giá ở London. Viện
Lịch sử Tự nhiên đã quyên tiền để mua lại nó, và trong vòng ba ngày, người
dân Iceland đã đóng góp khoản tiền tương đương mười nghìn bảng Anh để
mua lại con ăng-ca (Một phụ nữ mà tôi từng trò chuyện nhớ là bà đã vét
sạch heo đất cho nỗ lực đấy, lúc bấy giờ bà mới mười tuổi). Hãng hàng
không Icelandair cung cấp hai chỗ miễn phí cho chuyến trở về nhà, một cho
viên giám đốc viện, và chỗ kia cho chú chim trong hộp.
Guðmundur Guðmundsson, hiện là phó giám đốc viện, đã được phân
công nhiệm vụ cho tôi xem con ăng-ca. Guðmundsson là một chuyên gia về
trùng lỗ [
], những sinh vật biển nhỏ xíu tập hợp với nhau tạo thành những
vỏ sò hình dạng phức tạp, vốn được gọi là “vỏ gai”. Trên đường đi xem chú
chim, chúng tôi dừng lại ở văn phòng ông, trong đó chất đầy những chiếc
hộp với các ống thủy tinh nhỏ, mỗi ống chứa các mẫu vỏ gai kêu lên như
mưa rào khi tôi nhặt nó lên. Guðmundsson nói với tôi rằng lúc rảnh rỗi ông
làm công việc biên dịch. Vài năm trước ông đã hoàn tất cuốn sách diễn giải
bằng tiếng Iceland đầu tiên cho tác phẩm On the Origin of Species (Về
nguồn gốc các loài). Ông thấy cách hành văn của Darwin khá khó - “câu ở
trong câu ở trong câu” - và cuốn sách, Uppruni Tegundanna, bán không
chạy lắm, có lẽ vì có quá nhiều người Iceland thông thạo tiếng Anh.
Chúng tôi đi xuống nhà kho xem bộ sưu tập của viện. Con hổ nhồi bông,
được quấn bằng nhựa, nhìn như muốn nhảy vào vồ con kangaroo nhồi bông.
Con ăng-ca lớn - Pinguinus impennis - đứng riêng một mình, trong chiếc