***
Một hôm, những người đứng trên thành Babylon nhìn thấy một hình người
quấn băng loang lổ máu đang lết về phía thành phố-pháo đài của họ. Người
này chốc chốc lại nhìn ra đằng sau xem có bị ai đuổi theo hay không. “Khi
những người canh gác trên tháp nhìn thấy anh ta, họ chạy xuống dưới, hé
một cánh cổng thành, hỏi anh ta là ai và đến có mục đích gì. Anh ta đáp
rằng mình là Zopyrus và xin họ cho lánh nạn. Nghe vậy, những người gác
cổng thành đưa anh ta đến hội đồng thành phố Babylon. Anh ta đứng trước
hội đồng, kêu than rằng vì Darius mà anh ta phải chịu những đau đớn này.
Anh ta nói thêm: hắn ta chắc chắn sẽ bị trừng phạt vì đã làm tôi tàn tật một
cách nhục nhã như vậy.”
Hội đồng tin lời và cho quân để anh ta có thể trả thù. Zopyrus chỉ chờ có
thế. Đúng hẹn mười ngày sau cuộc chạy trốn trá ngụy của anh ta đến
Babylon, Darius đưa một nghìn lính yếu kém nhất của mình đến cổng
thành. Quân Babylon xông ra khỏi thành và phanh thây một nghìn lính này.
Bảy ngày sau, như đã hẹn, Darius lại cử đến cổng thành, lần này là hai
nghìn lính yếu kém, và quân Babylon theo lệnh Zopyrus lại phanh thây họ.
Uy tín của Zopyrus lớn dần giữa những người Babylon, họ coi anh ta là anh
hùng và vị cứu tinh. Hai mươi ngày trôi qua, đúng theo kế hoạch, Darius cử
bốn nghìn lính tiếp theo. Quân Babylon cũng giết hết. Họ cảm kích phong
Zopyrus làm tổng chỉ huy của mình và làm thủ lĩnh thành phố-pháo đài.
Zopyrus đã có chìa khóa của tất cả các cổng thành. Vào ngày đã hẹn, Darius
mở một cuộc tấn công dữ dội từ mọi hướng vào Babylon, Zopyrus mở cổng
thành. Thành phố bị chiếm: “Khi Darius bắt được người Babylon, trước hêt
ông ra lệnh đập tường thành và phá bỏ tất cả các cổng... sau đó hạ lệnh
đóng đinh những người xuầt sắc nhất, với số lượng khoảng ba nghìn.”
Một lần nữa Herodotus lại coi các sự kiện này nhẹ như không. Chúng ta hãy
bỏ qua việc đập tường thành, dù rằng đây phải là một công việc khổng lồ.
Nhưng đóng đinh ba nghìn người đàn ông? Chuyện đó đã diễn ra như thế
nào? Có phải một cây cột được dựng lên, và họ đứng xếp hàng chờ đến lượt
