***
Trước khi dẫn đến chiến tranh, các sự kiện xảy ra ở phạm vi nhỏ hơn. Bắt
đầu bằng cuộc nổi dậy chống Ba Tư của người Ionia kéo dài vài năm và bị
Ba Tư đàn áp đẫm máu. Một vài cảnh tượng:
Cảnh 1 - Người Ionia được Athens ủng hộ, chiếm và đốt cháy Sardis (thành
phố lớn thứ hai của Ba Tư sau Susa).
Cảnh 2 (nổi tiếng) - Một thời gian sau, nghĩa là sau hai, ba tháng, tin này
đến tai vua Ba Tư Darius. “Ngay từ khi vừa nhận được tin này, ông đã hoàn
toàn không để tâm tới người Ionia - ông biết rằng họ sẽ không thể thoát sự
trừng phạt vì cuộc nổi loạn này - mà chỉ hỏi người Athens là ai. Khi đã tỏ,
ông liền cho đòi mang cung tên ra, đoạn giương mũi tên bắn lên trời và hét
- Hỡi thần Zeus, hãy cho phép ta trả thù người Athens! Dứt lời, ông ra lệnh
cho một người hầu cận mỗi khi ông ngồi vào bàn ăn phải lặp lại ba lần: -
Thưa ngài, xin hãy nhớ đến người Athens!”
Cảnh 3 - Darius cho gọi Histiaeus - người mà ông đã bắt đầu nghi ngờ, vì
chính con rể hắn, Aristagoras, đã gây nên cuộc nổi loạn Ionia. Histiaeus
chối bay và nói dối không chớp mắt: “ Thưa đức vua... sao tôi lại có thể xúi
bẩy một chuyện làm tổn hại đến ngài?” Hắn đổ tại nhà vua đã kéo hắn về
Susa, vì nếu hắn còn ở Ionia thì sẽ không ai nổi loạn chống lại Darius. “Bây
giờ xin ngài hãy cho tôi lên đường về Ionia thật nhanh để lập lại trật tự ở
đó và giao cho ngài lãnh chúa Miletus, kẻ đã bày mưu làm phản.” Darius
nghe theo, cho phép hắn đi và ra lệnh sau khi thực hiện lời hứa hắn phải trở
về Susa với ông.
Cảnh 4 - Trong khi đó, các cuộc chiến giữa người Ionia và Ba Tư lúc thế
này lúc thế kia, nhưng quân Ba Tư đông và mạnh hơn dần dần chiếm được
nhiều ưu thế. Con rể Histiaeus nhìn thấy điều này và quyết định rút khỏi
cuộc khởi nghĩa, thậm chí rời khỏi Ionia. Herodotus tỏ ra khinh bỉ hắn:
“Aristagoras ở Miletus đã cho thấy hắn không phải là một người can đảm,
bởi vì chính hắn kích động Ionia và gây nên sự xáo trộn lớn, rồi lại muốn
trốn chạy: hắn cảm thấy không thể đánh bại vua Darius”. Trong cảnh này,
