đổ Darius thì bản thân hắn sẽ không được cai trị Miletus và cũng không ai
còn cai trị được thành phố nào hết, bởi vì mỗi thành phố đều muốn tự quản
một cách dân chủ hơn là có lãnh chúa. Khi Histiaeus bày tỏ quan điểm này,
tất cả mọi người nghiêng theo hắn ngay, mặc dù trước đó họ đã tán thưởng
lời Miltiades.”
***
Việc thay đổi ỷ kiến này tất nhiên rất dễ hiểu: các lãnh chúa biết rõ nếu
Darius mất ngai (và chắc chắn cả đầu), họ cũng sẽ mất ngay ghế (và chắc
chắn cả đầu), vì vậy họ hứa với người Scythia sẽ dỡ cầu, nhưng thực tế lại
bảo vệ Darius và để cho ông trả về Ba Tư an toàn.
Darius đánh giá cao vai trò lịch sử của Histiaeus trong thời điểm quyết định
ấy và ban thưởng cho hắn tất cả những gì hắn muốn, nhưng đồng thời
không cho phép hắn trở lại chức vị lãnh chúa ở Miletus mà đem hắn theo
mình về Susa - kinh thành Ba Tư - làm cố vấn riêng. Histiaeus là người đầy
tham vọng và bất tín, tốt hơn hết là nên có trong tầm mắt những người như
vậy, nhất là khi giờ đây hắn đã oai hùng trong vai trò vị cứu tinh của cái
quốc gia có thể đã không còn tồn tại nếu hắn không lên tiếng bên cây cầu
trên sông Danube.
Nhưng Histiaeus không phải đã mất hết tất cả. Người thay hắn trở thành
lãnh chúa Miletus - thủ phủ của người Ionia - là con rể trung thành của hắn,
Aristagoras. Anh ta cũng là một người tham vọng và khát khao quyền lực.
Mọi chuyện diễn ra trong thời gian khi sự bất mãn, thậm chí chống đối lại
ách cai trị của Ba Tư, đang lớn dần lên trong lòng người dân Ionia bị đô hộ.
Bằng bản năng nhạc phụ và con rể cảm thấy rằng đây chính là lúc để lợi
dụng thời thế.
Nhưng làm thế nào để liên lạc, để thống nhất kế hoạch hành động? Từ Susa
(nơi Histaeus ở) đến Miletus (nơi Aristagoras cai trị) một người đưa tin đi
nhanh cũng phải mất ba tháng, trên đường có cả núi lẫn sa mạc. Không có
cách liên lạc nào khác. Histaeus đã dùng con đường này: “Một nô lệ của
Histiaeus vừa từ Susa đến, mang hình xăm trên đầu báo cho Aristagoras
