của mình - đã dựng lên môn nghệ thuật của khuôn mặt bất động, của chiếc
mặt nạ không thể xuyên thủng và cái nhìn trống rỗng, vì chỉ khi đó, sau tấm
màn này, người ta mới có thể thực sự ẩn náu.
***
Negusi chỉ biết hai từ tiếng Anh: “problem” và “no problem”.
Nhưng nhờ chúng, chúng tôi đã hiểu nhau trong những tình huống khó khăn
nhất. Cộng thêm thứ ngôn ngữ ngoài lời là mỗi con người khi được quan sát
chăm chú và thẩm thấu, đủ để chúng tôi không cảm thấy xa lạ và bối rối, đủ
để có thể du hành cùng nhau.
Như khi ở trên dãy núi Goba, nơi một nhóm lính tuần tra chặn chúng tôi lại.
Quân lính ở đây vô kỷ luật, lộng hành, tham lam vô độ và thường say xỉn.
Xung quanh là núi đá hiểm trở, hoàn toàn hoang vắng, không một bóng
người. Negusi ra thưong lượng. Tôi thấy anh giải thích điều gì đó, đặt tay
lên trái tim. Những người kia nói gì đó, sửa lại súng máy, kéo mũ sắt sụp
thêm xuống dưói trán, khiến họ trông càng nguy hiểm. - Negusi - tôi hỏi -
problem? Có thể có hai câu trả lời. Anh có thể đáp với vẻ tỉnh bơ: “no
problem!” và vui vẻ đi tiếp. Nhưng anh cũng có thể trả lời bằng giọng
nghiêm trọng, thậm chí sợ hãi: “problem!”, điều đó có nghĩa là tôi phải rút
ra mười đô la cho anh đưa đám linh để chúng cho phép đi tiếp.
Bỗng nhiên không hiểu tại sao - vì không thấy gì trên đường, xung quanh
vắng tanh và tĩnh lặng - Negusi bắt đầu lo lắng, anh ngọ nguậy và nhìn
quanh. - Negusi - tôi hỏi - problem? Anh không trả lời, tiếp tục nhìn quanh,
tôi thấy anh đang hồi hộp. Không khí trong xe trở nên căng thẳng, nỗi sợ
hãi của anh bắt đầu lây sang tôi, không rõ điều gì đang chờ chúng tôi. Cứ
như vậy một giờ trôi qua, nhung ngay sau đó, sau một khúc quanh nào đấy,
Negusi lỏng ngưòi ra và vui vẻ vỗ vào tay lái nhịp điệu của một bài hát
Amhara. - Negusi - tôi hỏi - no problem? - No problem! - anh trả lời hoan
hỉ. Sau đó, ở thị trấn gần nhất, tôi mới được biết rằng chúng tôi vừa đi qua
đoạn đường nơi các băng đảng thường cưóp bóc, trấn lột, thậm chí chúng
còn có thể giết người.
