VỀ NGUỒN GỐC CỦA CÁC THẦN
Tôi để Tomyris lại trên bãi chiến trường phủ kín xác chết bên bờ sông Amu
Darya, Tomyris thất bại nhưng đồng thời cũng chiến thắng, tuyệt vọng
nhưng cũng hả hê, Tomyris - nàng Antigone kiên cường và rực lửa của các
thảo nguyên châu Á. Tôi cất Herodotus vào ngăn kéo trong phòng làm việc
của mình, rồi bắt đầu xem qua những điện tín mới nhất mà các thông tín
viên của Reuters và AFP vừa gửi đến từ Trung Quốc, Indonesia, Singapore
và Việt Nam. Họ đưa tin các du kích Việt Nam lại có một trận giao chiến ở
gần Bình Long với quân đội của Ngô Đình Diệm (kết quả cuộc đọ sức và số
lượng người thiệt mạng - không rõ), tin Mao Trạch Đông tuyên bố một
chiến dịch mới: không còn chủ trương trăm hoa đua nở nữa, nhiệm vụ bây
giờ là giáo dục lại giới trí thức - bất kỳ ai biết đọc và biết viết (bỗng nhiên
các kỹ năng này trở thành bất lợi) đều sẽ bị buộc đưa về nông thôn kéo cày
hoặc đào kênh tưới nước, bỏ đi những giấc mơ trăm hoa tự do và nếm mùi
cuộc sống nông dân - vô sản đích thực; tin tổng thống Sukarno của
Indonesia, một trong các nhà lý luận của chính sách mới Pancasila, ra lệnh
cho người Hà Lan rời khỏi đất nước ông - thuộc địa cũ của họ. Không thể
biết thêm gì nhiều từ những mẩu tin ngắn ngủi này, chúng thiếu ngữ cảnh
và một cái gì đó có thể được gọi là màu sắc địa phương. Có lẽ dễ nhất với
tôi là hình dung ra các giáo sư của trường đại học Bắc Kinh đi xe tải thế
nào, họ co ro vì lạnh, hơn nữa không biết minh đang đi đâu, vì trời rét và
sương mù làm mờ đôi kính họ.
Vâng, Châu Á đầy biến động, và bà phát tin cho các phòng biên tập chốc
chốc lại đặt thêm các phần mới lên bàn cho tôi. Nhưng dần dà tôi lại thấy sự
chú ỷ của mình tập trung vào lục địa khác - châu Phi. Ở châu Phi cũng -
giống như châu Á - bất an: lộn xộn và các cuộc nổi dậy, phiến loạn và đụng
độ, nhưng vì nó nằm gần châu Âu hơn (chỉ cách biển Địa Trung Hải), nên
người ta nghe thấy những tiếng vọng của nó trực tiếp hơn, tựa hồ chúng
vang lên ngay bên cạnh.
