Châu Phi đã có đóng góp lớn trong việc thay đổi trật tự thế giới, cung cấp
cho Tân Thế Giới nguồn nhân lực của mình suốt ba thê kỷ, giúp nó vượt lên
và trội hơn Cựu Thế Giới, tạo nên sự thịnh vượng và sức mạnh của nó. Sau
khi đã cống hiến nhiều thế hệ những người ưu tú, mạnh mẽ và dẻo dai nhất
của mình, châu lục hoang vắng và kiệt lực này trở thành miếng mồi ngon
cho thực dân châu Âu. Nhưng giờ đây nó bừng tỉnh từ giấc ngủ hôn mê và
dồn sức để giành độc lập.
***
Tôi bắt đầu nghiêng về châu Phi cũng là vì ngay từ đầu, châu Á đã làm tôi
sợ hãi. Đối với tôi các nền văn minh của Ấn Độ, Trung Quốc và thảo
nguyên Âu Á là những người khổng lồ cần cả cuộc đời để chỉ có thể tới
gần, chứ chưa nói đến việc tìm hiểu họ. Tôi cho rằng châu Phi, trái lại, được
chia nhỏ ra và khác biệt hơn, nó được tiểu mẫu hóa trong cái vô số của
mình, nhờ đó dễ hiểu và nắm bắt hơn.
Từ hàng thê kỷ nay người ta bị một bức màn bí mật bao phủ lên lục địa này
lôi cuốn - rằng ở châu Phi phải có một cái gì đó có một không hai, bị giấu
kín, một điểm lấp lánh và cháy sáng trong bóng tối rất khó hoặc hoàn toàn
không đi đến được. Và tất nhiên ai cũng có tham vọng thử sức mình, tìm
thấy và hé mở ra cái gì đó bí ẩn đầy thách thức ấy.
Chuyện này cũng làm Herodotus tò mò. Ông viết rằng: những người ở
Cyrene từng đến được miếu thờ Ammon kể cho ông nghe rằng nhân dịp đó
họ đã trò chuyện với đức vua của người Ammon - Etearchus (người
Ammon sống ở ốc đảo Siwa Sivah trên sa mạc Libya). “Etearchus cả quyết
rằng người của bộ lạc Nasamon đã đến chỗ ông. Đó là một sắc dân Libya
sống ở Syrtis và ở vùng đât phía Đông không xa Syrtis (một vịnh trên Địa
Trung Hải giữa Tripoli và Benghazi). Khi người Nasamon đến, ông hỏi họ
có thể kể thêm gì về các sa mạc Libya. Họ trả lời rằng trước đây các thủ
lĩnh của họ có những người con trai kiêu ngạo: những người này khi
trưởng thành đã mạo hiểm làm nhiều việc dị thường, ví dụ họ bắt thăm ra
năm người đi thám hiểm các sa mạc Libya và cố gắng thấy được cái gi đó
