nhiều hơn những điều từ trước tới nay người ta từng thấy. Vì ở phần Libya
bên bờ Địa Trung Hải... có người Libya và nhiều sắc dân khác của Libya
sinh sống... Tiếp theo là biển và các sắc dân sống ven biển - vùng đất Libya
có rât nhiều động vật hoang dã. Cao hơn vùng có động vật hoang dã là cát
và hoàn toàn không có nước, một vùng chỉ toàn sa mạc. Vậy là các trai trẻ
kia được những người đồng trang lứa cử đi, trang bị đầy đủ nước và thức
ăn, tiên lên phía trước qua vùng có người ở, họ đến vùng của các động vật
hoang dã, từ đó họ lết bước trên sa mạc theo con đường sang phía Tây. Họ
đã đi như vậy qua nhiều miền đất cát, cuối cùng sau nhiều ngày, một lần họ
trông thấy những cái cây mọc trên đồng bằng. Họ liền đến gần và hái thứ
quả mọc trên cây. Khi họ làm vậy, những người thấp bé, thấp hơn chiều cao
trung bình, đã bắt họ và dẫn đi. Người Nasamon không hiểu ngôn ngữ của
những kẻ tấn công, chúng cũng không hiểu tiếng người Nasamon. Chúng
dẫn họ đi ngang những đầm lầy lớn, sau khi đi qua đó họ đến một thành
phô nơi tất cả mọi người đều da đen và có chiều cao như những kẻ dẫn
đường. Một con sông lớn chảy dọc theo thành phố, nó chảy đến phía mặt
trời mọc và có thể thấy rõ cá sâu bơi trong đó.”
Đó là một đoạn trong quyển II của Herodotus - tường thuật từ chuyến đi của
ông đến Ai Cập. Chúng ta có thể xem xét trong văn bản dài mấy chục trang
này phương pháp viết của ông.
Herodotus đã làm việc ra sao?
Như một phóng viên nhà nghề: đi, nhìn, trò chuyện, nghe, để sau đó ghi lại
những gì đã nghe và đã thấy, hoặc đơn giản là để nhớ sự việc.
Ông du hành ra sao? Nếu là trên đất liền - đi ngựa, lừa và la, mà thường
xuyên nhất là đi bộ, còn nếu là đường thủy - bằng thuyền hoặc tàu.
Ông đi một mình hay có nô lệ đi theo? Chúng ta không biết, nhưng vào thời
đó, ai có điều kiện thì thường mang theo nô lệ. Người nô lệ vác hành lý, bầu
nước, túi thức ăn, túi đựng đồ viết lách: cuộn giấy, những tấm bảng đất sét
nhỏ, bút lông, bút trâm, mực. Người nô lệ là bạn đồng hành trên đường -
những khó nhọc của chuyên đi đã san bằng các khác biệt giai cấp - anh ta