sao tôi có thể không xúc động trước nỗi thương hải tang điền diễn ra chỉ
trong chớp mắt.
Thành phố này vẫn tiếp tục phát triển cho đến cuối thế kỹ XIII, khi
Haidu, một quý tộc Mông Cổ làm phản và tiến hành cuộc chiến tranh tàn
khốc, kéo dài nhiều năm, sau cùng đã chiếm được Cao Xương, Giao Hà,
đồng thời cưỡng bức người dân khu vực này từ bỏ tín ngưỡng theo đạo
Phật truyền thống, chuyển sang theo đạo Hồi. Khi cuộc chiến tranh kết
thúc, người Cheshi đã dìm chết toàn bộ phụ nữ và trẻ em trong những giếng
nước, để tránh cho họ khỏi bị làm nhục và bị nô dịch. Những giếng nước
này vẫn tồn tại cho tới tận thế kỷ XXI. Và giờ đây, khi bước đi trên đường
phố Giao Hà, tôi lại nhìn thấy chúng một lần nữa. Sau khi công phá thành,
người Mông Cổ đã thực hiện chính sách đốt, cướp, giết tàn bạo mà họ vẫn
thường sử dụng, thành phố hơn một nghìn năm trăm năm lịch sử đã bị họ
hủy hoại hoàn toàn. Nơi tôi đang đứng là ngôi chùa Đại Phật Tự nằm ở
trung tâm thành phố, bên cạnh là hoàng cung đã được xây dựng hoàn toàn
bằng đất, và những dãy nhà nghỉ dành cho quan lại. Đến thế kỷ XXI, tàn
tích của vụ hỏa hoạn thảm khốc vẫn còn lưu lại dấu vết.
Giao Hà là thành phố lớn cuối cùng trước khi chúng tôi đến Đôn Hoàng
(Dunhuang), vì vậy Lữ Quang đã hạ lệnh nghỉ ngơi dăm bữa nửa tháng.
Nhờ thân phận cao quý của Rajiva, chúng tôi không phải sống trong nhà
trọ, mà được đích thân vua Cheshi sắp xếp chỗ ở trong cung. Tối hôm đó,
Nhà vua còn tổ chức một buổi dạ tiệc lớn trong đại điện, Rajiva và tôi đều
được mời tới dự. Trong buổi tiệc, Vua Cheshi ngỏ lời mời Rajiva đến chùa
Đại Phật Tự thuyết giảng giáo lý Đại Thừa Bát Nhã, Lữ Quang dù không
muốn, nhưng vẫn phải đồng ý. Câu trả lời của Rajiva là chàng cần chuẩn bị
một ngày, hôm sau sẽ bắt đầu thuyết pháp.
Tôi tròn xoe mắt nhìn chàng, thuyết pháp là công việc hàng ngày của
chàng kia mà, có khi nào chàng phải chuẩn bị đâu! Chỉ cần nói với chàng,
cần tìm kinh văn gì, cần giải thích giáo lý Phật pháp nào, là chàng thậm chí
