8: ĐÁNH BẠI MẶC CẢM TỘI LỖI
Mặc cảm tội lỗi là loại cảm xúc mà bạn sẽ gặp phải khi có những suy nghĩ
sau đây:
1. Mình đã làm một việc không nên làm (hoặc không làm những việc phải
làm) bởi vì hành động của mình không phù hợp với chuẩn mực đạo đức và
khái niệm công bằng của mình.
2. “Hành vi tồi tệ” này cho thấy rằng mình là người xấu (hoặc có tính xấu,
hư hỏng hoặc vô đạo đức...).
Chính tư tưởng cho rằng bản thân mình “tồi tệ” là tâm điểm của mặc cảm tội
lỗi. Không có nó, hành động gây tổn thương của bạn có thể dẫn đến cảm giác
lành mạnh là sự ăn năn, chứ không phải mặc cảm tội lỗi. Ăn năn hoặc hối hận
hướng đến hành vi, trong khi mặc cảm tội lỗi lại nhắm vào “bản thân”.
Nếu ngoài mặc cảm tội lỗi, bạn còn cảm thấy u uất, xấu hổ hoặc sợ sệt, thì
có thể bạn đang có một trong những giả định sau:
1. Mình kém cỏi hoặc vô giá trị vì đã có “hành vi tồi tệ” (lý lẽ gây ra sự trầm
cảm).
2. Nếu người khác phát hiện ra những việc mình làm, họ sẽ khinh thường
mình (nhận thức gây ra sự mặc cảm).
3. Mình có nguy cơ bị trả thù hoặc trừng phạt (suy nghĩ làm nảy sinh cảm
giác lo sợ).
