quen với bạn và tôi nghĩ hai người sẽ tâm đầu ý hợp vì nàng cũng cực
kỳ say mê văn học. Ngược lại, để ngẫm lại những cuộc trò chuyện của
chúng ta, sống lại những giờ phút tôi không bao giờ quên được, tôi phải
cách ly khỏi những đồng đội của mình, những chàng trai ưu tú nhưng
chắc không thể hiểu được điều đó. Ký ức về những khoảnh khắc cùng
nhau chia sẻ, trong những ngày đầu này tôi những muốn gợi lại một
mình, không viết cho bạn. Nhưng tôi sợ rằng, với đầu óc tế nhị và trái
tim siêu nhạy cảm, bạn lại băn khoăn khi không nhận được thư, nếu
như dù sao bạn vẫn hạ cố nghĩ đến gã kỵ sĩ cục mịch này mà bạn còn
phải tốn nhiều công sức mài giũa để làm cho tinh tế hơn, xứng đáng
hơn.”
Thực ra, bức thư chất chứa yêu thương này rất giống với những bức
thư mà hồi chưa quen Saint-Loup, tôi tưởng tượng là anh sẽ viết cho
tôi, trong cơn mơ màng mà thái độ lạnh lùng của anh phút đầu tiếp xúc
đã kéo tôi ra khỏi, đặt tôi trước một thực tế giá băng, may sao, không
phải là dứt khoát không thay đổi. Sau khi nhận được bức thư đầu tiên
ấy, mỗi lần người ta mang thư, báo đến vào giờ ăn trưa, tôi nhận ra
ngay khi có thư anh, bởi vì nó có cái diện mạo thứ hai mà một người
phô ra khi vắng mặt - ở những nét của diện mạo này (những chữ viết)
chẳng có lý do gì khiến ta không tin rằng mình có thể đọc thấy một tâm
hồn riêng như đọc thấy nó ở nét sống mũi hay trong cách uốn giọng.
Giờ đây, tôi sẵn sàng ngồi lại bàn ăn trong khi người ta dọn dẹp và
nếu không phải là lúc các cô gái của cái nhóm nhỏ ấy có thể đi qua, thì
không chỉ nhìn về phía biển. Từ khi thấy những gì được thể hiện trong
tranh của Elstir, tôi ưa tìm lại chúng trong thực tại, yêu thích chúng như
một cái gì thi vị: cái dáng giơ dao ăn lên nửa chừng, còn lệch lẹo; chiếc
khăn ăn giũ ra, phồng phồng, trên đó ánh nắng mượt mà điểm thêm
chút nhung vàng ươm; ly rượu đã cạn một nửa, như vậy càng lộ rõ hình
loe thanh tao và dưới đáy, qua thành thủy tinh mờ đục như sự cô đặc
của ánh ngày, chút vang còn lại sầm sẫm nhưng vẫn lấp lánh sáng;
những khối hình di chuyển, những chất lỏng biến hóa do góc độ chiếu
