cảm thấy tầm quan trọng của “màn” này và cho là phải đóng một vai
trong đó. Tôi đói lả. Thế nên, để không bị muộn giờ ăn tối, tôi không
trở lên căn phòng rốt cuộc đã trở thành căn phòng thật sự của tôi, đến
mức cứ nhìn những tấm màn lớn màu tím và những tủ sách thấp tịt ấy
là như chỉ còn tôi với tôi, mọi thứ, cũng như mọi người, đều gợi lên
hình ảnh trong tôi, và tất cả chúng tôi cùng đợi ở sảnh cho tới lúc ông
trưởng bồi bàn tới thông báo rằng bữa ăn đã sẵn sàng. Đó còn là dịp để
chúng tôi lắng nghe Madame de Villeparisis.
“Chúng tôi lạm dụng bà quá rồi,” bà tôi nói.
“Nhưng sao nào, tôi đang rất vui, tôi lấy làm hân hạnh,” bà hầu tước
đáp lại với một nụ cười âu yếm, buột ra những tiếng với tông giọng
nhịp nhàng đối nghịch với vẻ giản dị thường ngày ở bà.
Thật vậy, vào những lúc như thế này, bà hầu tước trở nên không tự
nhiên do nhớ đến những gì mình đã được giáo dục, nhớ đến những
cung cách quý tộc cần có của một đại phu nhân để tỏ ra với đám trưởng
giả rằng mình vui vẻ hòa nhập với họ, rằng mình không hề cao ngạo.
Và nét thiếu lịch sự đích thực duy nhất nơi bà lại nằm ở chỗ bà quá lịch
sự; bởi vì trong đó, người ta nhận ra cái nếp quen đã thành chuyên
nghiệp của một phu nhân khu ngoại ô Saint-Germain luôn dự liệu ắt có
ngày mình làm mất lòng một số tay tiểu tư sản, nên ráo riết tranh thủ
mọi cơ hội có thể để ứng trước vào sổ “kế toán những điều thân ái” đối
với họ một số dư vào bên “có”, đặng sẽ có thể ghi bên “nợ” không mời
họ dự bữa tiệc tối hoặc cuộc chiêu đãi sắp tới mà không áy náy. Và như
vậy, cái tinh thần đẳng cấp từ xưa đã in dấu vĩnh viễn lên Madame de
Villeparisis và đến nay vẫn không màng tới chuyện hoàn cảnh cũng
như con người đã thay đổi (ở Paris bà ắt mong chúng tôi năng đến thăm
bà), cái tinh thần ấy ráo riết thúc bà, trong khi còn ở Balbec, vì thời
gian để bà ưu ái chúng tôi chỉ ngắn chừng nấy, gia tăng những cử chỉ ân
cần với chúng tôi - gửi hoa hồng, gửi dưa, cho mượn sách, đưa đi chơi
bằng xe ngựa, những lời nồng nhiệt. Và bởi thế - cũng chẳng kém cái
rực rỡ lóa mắt của bãi biển, cái ngời ngời muôn sắc và những ánh lung
linh như dưới đại dương của các căn phòng khách sạn, chẳng kém
