rượu ban thánh thể, trong khi mạng bên kia, Do Thái giáo, đã hết thời
thịnh trị, đôi mắt bịt kín, tay cầm cây trượng đã gãy một nửa và để rơi
vương miện khỏi đầu; và người chồng, vào giờ Phán Xét Tối Hậu, đỡ
người vợ trẻ của mình bước ra khỏi mộ, áp tay nàng lên trái tim mình
để nàng yên tâm và chứng tỏ với nàng rằng nó vẫn đập thật sự - tất cả ý
tưởng tìm tòi sáng tạo ấy chẳng tuyệt lắm sao, những hình ảnh ấy chẳng
đắt lắm sao? Và vị thiên thần mang Mặt Trời và Mặt Trăng đã trở nên
vô dụng đi bởi lẽ thánh thư đã nói Ánh Sáng của Thánh Giá bảy lần rực
rỡ hơn ánh sáng của các vì tinh tú; và vị thiên thần nhúng tay vào nước
tắm của Chúa Jésus để xem nước có đủ ấm hay không; và vị bước ra từ
những tầng mây để đặt vành hoa lên trán Đức Mẹ Đồng Trinh; và tất cả
những vị từ trên đỉnh trời cúi xuống nhìn qua hàng lan can của thành
Jerusalem thiên giới, giơ tay kinh hoàng hay vui mừng thấy những hình
phạt giáng xuống bọn hung bạo hay hạnh phúc cho những người được
Chúa lựa chọn! Đó, tất cả những vùng tiên giới, cả một thi khúc thần
học và tượng trưng hoành tráng. Thật tuyệt, thật thần tiên; thật ngàn lần
siêu đẳng hơn tất cả những gì ta có thể thấy ở Ý, vả chăng kiệt tác này
đã được sao chép nguyên xi bên Ý bởi những điêu khắc gia kém xa về
tài năng. Bởi vì, ông biết đấy, đây là vấn đề thiên tài. Làm gì có thời kỳ
nào mà tất cả đều là thiên tài, tào lao cả thôi, nếu thế thì hơn cả thời
Hoàng Kim! Xin hãy tin rằng cái tay đã chạm khắc mặt tiền này cũng
cự phách, cũng có những ý tưởng sâu sắc như bất kỳ tay nào mà ông
khâm phục nhất hiện nay. Tôi sẽ chỉ cho ông thấy điều đó nếu chúng ta
có dịp cùng nhau tới đó. Có một số lời trong lễ thức Quy Thiên của
Đức Bà được minh họa với một độ tinh tế mà đến cả Redon
cũng
không sánh kịp.
Tuy nhiên, cái hình ảnh mênh mang ấy về thiên giới mà Elstir giảng
cho tôi nghe, cái bài thơ thần học hoành tráng mà tôi hiểu là đã được
viết lên đó, đôi mắt đầy dục vọng của tôi khi mở to trước mặt tiền của
nhà thờ Balbec đâu có nhìn thấy. Tôi nói với ông về những pho tượng
thánh lớn dựng trên trụ cao hình thành một thứ đại lộ.