ra tôi đã chào ổng, nhưng tôi không thể vì trong nhóm, có M. De Saint-
Croix, ngài tổng cố vấn, một người thuộc hạng danh gia vọng tộc, vì
tiền mà đứng về phe Cộng hòa; chẳng người sạch sẽ nào thèm chào ông
ta nữa. Ông ta quen bác tôi vì quan hệ trong chính phủ, nhưng tất cả
những người khác trong gia đình chúng tôi đều quay lưng lại với ông
ta. Người gầy gầy mặc áo đi mưa là nhạc trưởng. Sao, ông không biết
ông ta ư? Ông chỉ huy tuyệt vời. Ông không dự buổi biểu diễn
Cavalleria Rusticana
? Ôi, tôi thấy thật lý tưởng! Tối nay, có cuộc hòa
nhạc của ông ấy, nhưng chúng tôi không đến dự được vì nó diễn ra
trong sảnh của tòa thị chính. Ở Casino thì không sao, nhưng ở sảnh của
tòa thị chính nơi họ đã cất tượng Chúa Jésus bị đóng đinh trên thánh
giá
thì mẹ của Andrée đến xỉu vì ngập máu nếu bọn tôi đến đấy. Ông
sẽ bảo chồng của dì tôi có chân trong chính phủ chứ gì, nhưng thế thì
đã sao! Dì tôi là dì tôi. Chẳng phải vì thế mà tôi yêu bà ấy! Xưa nay, bà
ấy chỉ muốn có một điều: rũ bỏ được tôi cho nhẹ nợ. Người đã đảm
đương chức năng làm mẹ tôi và xứng đáng gấp đôi bởi chị chẳng máu
mủ gì với tôi mà tuy vậy, tôi yêu như mẹ, đó là một chị bạn của tôi. Tôi
sẽ cho ông xem ảnh chị ấy.”
Anh chàng chơi bài baccarat và quán quân golf Octave đến bên
chúng tôi một lát. Tôi nghĩ đã phát hiện ra một điểm làm cầu nối giữa
chúng tôi: qua chuyện trò, tôi được biết gã có họ hàng gì đó với gia
đình Verdurin và hơn nữa, được vợ chồng nhà này khá thích. Nhưng gã
nhắc đến những “tối thứ Tư trứ danh”
với vẻ khinh miệt và nói thêm
rằng việc ông Verdurin không biết sử dụng smokin khiến người ta đâm
ngượng mỗi khi gặp ông ở hí viện, nơi người ta không thích bị một ông
mặc vét tông, đeo cà vạt đen kiểu công chứng làng gọi ơi ới: “Chào,
nhóc con!” Rồi Octave chia tay chúng tôi và chẳng bao lâu sau, đến
lượt Andrée khi tới trước cửa tòa biệt thự kiểu lâu đài của mình. Suốt
cuộc đi dạo, cô chẳng nói với tôi câu nào. Nhìn theo cô bước vào nhà,
tôi càng thấy tiếc vì trong khi nhận xét với Albertine rằng bạn nàng quá
lạnh lùng với tôi và thầm so sánh khó khăn mà dường như Albertine
