Stary Kubica nhoẻn miệng cười, ông vuốt ve bờm ngựa, nghe tiếng nện
chân, tiếng thở phì phò và tiếng hí của nó khi nó ngoái đầu về phía sau, cử
chỉ này của ông là cử chỉ của một vị nhạc trưởng tinh tường, cử chỉ của một
con nghiện đang uống ly rượu khoái khẩu.
Sáng sớm nay, hai tay ông run bần bật, tim ông run cầm cập, mồ hôi mồ
kê chảy ròng ròng trên trán, trong đầu ông oang oang những ý nghĩ khôn
nguôi: mất sạch rồi, hỏng bét rồi, đổ hết xuống sông xuống biển rồi. Mõ tòa
sẽ đến bắt nợ, phải đưa bà già và các con đi khỏi nhà này thôi.
Trong ngôi nhà, nơi ông tôi ngủ, nhiệt độ có lẽ âm một, mà cũng có thể
dương năm. Ông đứng bên cửa sổ, hơi nóng và hơi lạnh thay nhau ập vào
người ông, ông gí trán vào kính cửa bám đầy hơi nước, nhìn ra bãi trống
trước nhà, ông nhìn gã lái buôn đang từ từ đi tới, đi trên lối nhỏ mà ông bố
mười tuổi của tôi đã quét dọn tinh tươm.
- Thằng cha này đã phải dậy sớm, - Stary Kubica lẩm bẩm với chính
mình, trong chốc lát ông nghĩ trong đầu, những người dậy sớm, họ rửa mặt
bằng nước lạnh cóng, ăn trứng gà bác với thịt ba chỉ, uống cà phê nóng, sau
đó đóng ngựa vào xe trượt tuyết, mặc áo lông thú vào người và cưỡi xe, họ
đi trong lặng im tuyệt đối và trắng xóa một màu, trên đoạn đường mười cây
số, từ Ustron đến Wisla, có lẽ họ là những người mắn phúc, có lẽ họ chẳng
khổ đau gì cả. Hay là mình cũng đóng xe ngựa và đi một mình đến nơi nào
mình thích? Ông nội lúc nào cũng hãnh diện của tôi cau mày, ông giận
mình khi để cho những ý nghĩ yếu đuối kiểu đàn bà như vậy chui vào đầu.
Đi tới nơi nào mình thích ư? Mình có thể đi đâu được nhỉ? - ông nội tôi
mỉm cười chua chát - Có lẽ mình chỉ biết đi đến quán rượu mà thôi.
- Đúng rồi, - ông lẩm bẩm với chính mình, - xa nhất thì có lẽ mình cũng
chỉ đi đến quán rượu bên làng Ustron.
Gã lái ngựa đứng giữa cửa, dang rộng hai tay ra chiều bất lực, nở nụ cười
đầy hàm ý.
- Thưa ông chủ...
