- Phải làm một cái gì đó, nhưng mà là cái gì nào? - ông nội tôi nói với
chính mình, - phải làm một cái gì đó...
Ông nội, mắt đờ đẫn nhìn chung quanh, cho dù vẫn đủ tỉnh táo để đi
ngang qua cổng chuồng ngựa. Ông nhìn thấy cây tùng tựa vào tường nhà ở
cuối sân, cách đây hai tuần trên cây tùng này treo nào táo, nào bánh, nào
kẹo. Lễ Giáng sinh đã đến và đã qua, cho dù giá như không có Lễ Giáng
sinh hôm rồi thì có khi còn hay hơn.
Đêm Giáng sinh ông nội tôi đã không làm nổi việc cầu kinh, không hát
nổi thánh ca. Bên cạnh bàn lễ không một ai cất lời, lũ trẻ con đua nhau khóc
inh ỏi. Con tim ông nội tôi như cục đá đang nổ trong đống lửa. Bà nội Zofia
đem món bắp cải chưa chín tới ra bày lên bàn. Nồi bắp cải, tráng men xanh
da trời, nghiêng cán cân về phía tà ma. Một trong những con ma ác này đã
nhập vào người ông nội tôi, ông nội cúi xuống mặt bàn trải khăn, bê lên nồi
bắp cải phận hèn rồi quăng vào bức tường đối diện, nơi nổi bật tấm chân
dung Marcin Luter
nhại theo tranh của Cranach, ngọn nến trên bàn vụt
tắt, chân dung nhà cải cách của chúng tôi rơi bịch xuống đất. Tất cả mọi
người trong nhà ù té chạy - bố tôi thường hay kể về những lần cả nhà chạy
trốn toán loạn vì sợ ông Stary Kubica - cả nhà bỏ chạy, chạy qua tiền sảnh,
qua khoảng sân tối om, đặt thang vào lối lên trần nhà, rồi tất cả mọi người
leo lên ngon lành, người nọ sau người kia, như là đội lính cứu hỏa được tập
tành đến nơi đến chốn. Ông nội tôi hất tung mấy chiếc bàn nhỏ, hất tung
chiếc bàn lớn và hất tung tủ bếp. Ông lôi xuống, từ trên tường, khẩu súng
săn hai nòng, rồi gọi ông bố mười tuổi của tôi. Hai người đi quanh nhà, vai
đeo khẩu súng săn, tay cầm chai rượu, miệng ông nội hát thánh ca:
Xin Chúa Trời ban cho tối vui, đêm vui.
Xin Chúa Trời ban cho tối vui, đêm vui.
Trước là ban cho ông chủ.
Trước là ban cho ông chủ.
Sau là ban cho bà chủ.
