mươi giây chưa trôi qua, tôi đi khoảng mười sáu bước, khi mười sáu giây
trôi qua, tôi lao vào Quảng trường Chợ Cổ và trong nháy mắt, khi đã vào
Quảng trường Chợ Cổ, thoạt tiên từ một thiên thần tôi hóa thành một thằng
người, rồi sau đó cái thằng người của tôi nhanh chóng hóa thành con ác thú,
trong nháy mắt, khi đã vào Quảng trường Chợ Cổ, tôi say như một con thú
điên khùng. Chuyện gì đã xảy ra vậy hả? Ngọn tháp bạc tâm hồn tôi đổ vỡ
rồi chăng? Một cơn gió đen ngòm ập tới, đẩy tôi rơi xuống vực rồi lại lôi tôi
lên, đặt tôi lên chiếc bàn cao ngất ngưởng hay sao? Chuyện gì đã xảy ra
vậy? Tôi cũng chẳng biết nữa. Tôi không thể hiểu nổi, duyên cớ nào khiến
tôi không uống rượu trên phố Szewska, tôi cũng không thể hiểu nổi, duyên
cớ nào khiến tôi uống rượu ở Quảng trường Chợ Cổ.
Tôi là một hoàng tử khó hiểu. Khi tôi nói rằng tôi không uống rượu, thì
trăm phần trăm chắc chắn đó không phải là sự thật, còn khi tôi nói rằng tôi
uống rượu thì cũng có thể là tôi nói dối như cuội mà thôi. Các người chớ có
tin, các người đừng có tin. Kẻ nghiện rượu xấu hổ vì uống rượu, nhưng
không uống rượu thì kẻ nghiện rượu còn xấu hổ hơn. Sao gọi là dân nghiện
rượu mà lại không uống rượu nào? Phí của. Cái nào hơn: phí của hay không
phí của? Cái nào hơn cái nào: phí của hay không phí của? Lại nữa, khi nỗi
bất hạnh nghiện rượu đã thành sự thật, việc khắc phục nỗi bất hạnh này
chẳng những uổng công, mà còn không thức thời, thậm chí ô danh.
Cá Nhân Lao Động Tiên Tiến, một ông lão thợ lò Khu gang thép
Sendzimir (ngày trước gọi là Khu gang thép Lênin), trong một lần chữa trị
tại Trung tâm cai nghiện rượu, khi rốt cuộc lão nhận ra sự bất lực của mình,
khi lão hiểu ra nỗi bất hạnh nghiện rượu đã nhãn tiền và nó đã vùi lấp lão
như cồn cát trên nấm mồ tập thể - lão choáng váng và hết ngày nọ sang
ngày kia lão đứng trước cửa nhà vệ sinh nam (nước mắt chảy ròng ròng trên
đôi má rậm râu quai nón bạc trắng của lão), lão đứng trơ như tượng trước
nhà vệ sinh và lão nhắc đi nhắc lại:
- Sao lại không uống rượu ở đây, khi tất cả mọi người đều uống? Sao lại
không uống rượu ở đây khi tất cả mọi người đều uống? Sao lại không uống
