hủy quá đáng nên thiếu tiền. Vua vơ vét đủ thứ ở đồng bằng, rồi cho quân
lên tận các cửa rừng vơ vét cả của dân sơn tràng.
Thế là người Tàu lại len lỏi móc nối ngầm mua ngầm bán, mối lợi lại
về tay họ. Kíp khi nhà Trần lấy được nước, chỉ ít lâu sau thái sư Trần Thủ
Độ cho phục lại chế độ mua bán như nhà Lý. Và bây giờ thì vẫn do nhà
nước nắm cả, phải nói đây cũng là một nguồn lợi lớn đấy.
Cảm tạ người chủ nhà hàng gốm sứ tốt bụng, vua tôi lại xuống thuyền
đi về phía quân cảng.
Nom quân lính canh phòng nghiêm cẩn, thuyền bè ngăn nắp, đoàn
nào đội ấy cờ xí phân minh mà người lính thẩy đều béo tốt, mạnh khỏe, da
dẻ săn chắc vua lấy làm hài lòng. Nhưng khi xuống xem mấy cái gọi là
chiến hạm Long, Hổ, Ngư, Xà thì vua giật mình bởi nó cũ nát quá. Đô tổng
quản sai quân tu bổ, sơn phết bên ngoài nom có vẻ đẹp mã nhưng bên trong
thì quả là không dùng vào việc gì được nữa. Loại thuyền này ra biển lớn,
gió đổi hướng bất chợt buồm lật nhiều là có thể vặn thuyền quăn như chiếc
vỏ đỗ.
Vua hỏi viên Đông hải đô tổng quản:
- Có phải ngươi cố giữ mấy chiến hạm này để hù dọa quân Tống, hù
dọa mấy anh tàu buôn ngoại quốc bên thương cảng kia phải không?
Đô tổng quản phủ phục thưa:
- Tâu bệ hạ, quả có như bệ hạ nói. Thần đã đôi ba lần tâu báo khẩn
cấp về binh bộ, nhưng thượng cấp dạy - hiện thời ngân khố phải chi cho
nhiều việc khác để an sinh như đắp đê ngăn lụt, hạn, mở mang trường học,
nuôi dưỡng người quan quả cô đơn… Vì vậy thần đành phải chờ đợi.
Trong mấy ngày ở lại Vân Đồn, vua Thái tông đi xem xét khắp cả từ
đường đi lối lại trên mặt vịnh, sự lợi hại về mặt công thủ của quân cảng, các
vọng hải đài, các nơi hiểm yếu có thể phục quân đánh thuyền giặc từ ngoài
vào. Vua cũng vào tận trang ấp dân làm ruộng, dân đánh cá, dân buôn bán
rồi vào thăm sư trụ trì ngôi chùa trong đảo, không nơi nào là vua không
xem xét, hỏi han.
