- Thiền định.
- Trí tuệ.
Sáu hạnh Bồ tát này chính là con đường lý tưởng mà ta theo đuổi. Vua
nhớ lại những ngày bỏ Thăng Long lên Yên Tử gặp Phù Vân quốc sư. Ngài
khuyên ta cái đạo làm vua là phải “lấy ý muốn của muôn dân làm ý muốn
của mình”, phải “lấy cái tâm của muôn dân làm tâm của mình”. “Làm được
như vậy chính là Bồ tát đấy, là Phật đấy, sao bệ hạ còn phải cầu tìm ở
đâu?”. Suốt mấy chục năm nay, quyền bính về tay, ta đều hành hóa theo lời
răn đó.
Quốc sư còn dặn ta lúc chia tay: “Nếu bệ hạ thực lòng hiếu Phật,
ngoài việc chăm lo cho bách tính thì chớ nguôi quên việc kê cứu nội điển”.
Gà gáy dồn, trời rạng sáng vua vội tắt nến, ghé mình xuống long sàng
chợp mắt.
Sáng dậy vua lấy tập trước tác đang viết dở dang, liền viết tiếp:
“Luôn làm bạo ngược, không nghĩ nhân từ. Giết hại bốn loài
[48]
biết đâu một thể. Lỡ tay hay cố sát, mình làm hoặc sai người. Hoặc tìm thầy
bùa đem về yểm đảo; hoặc làm thuốc độc, để hại sinh linh. Chỉ cốt hại
nhân; không hề thương vật. Hoặc thiêu núi rừng; hoặc tát khe suối. Buông
chài bủa lưới; đuổi chó thả chim…”
[49]
.
Nội thị dâng trà buổi sớm, chưa kịp dâng bữa điểm tâm nhà vua đã
lấy ngựa phi thẳng đến Giảng Võ đường, thấy Quốc Tuấn đang thị sát đám
quân kỵ tập xạ kích. Nghĩa là cho ngựa phi nước đại rồi bắn tên thẳng vào
bia cố định, hoặc ngoái người lại phía sau bắn vào bia di động.
Thấy quân lính luyện tập hết mình, vua lấy làm đẹp ý.
Quốc Tuấn không biết vua đang đứng gần đó quan sát. Bỗng có người
đến thưa với Quốc Tuấn:
- Bẩm tướng quân, hạ cấp thấy một người cưỡi ngựa đứng xem ở
đằng kia, nom hao hao như là hoàng thượng, nhưng không thấy có nghi
