Tôi nhớ rõ hôm đó Bác mặc bộ áo ka-ki bạc màu, Bác chưa
để râu. Trông Bác cũ kỹ, hiền lành như một ông già thôn
quê, lại mảnh khảnh, gân guốc, nếu ai không nhìn cặp mắt
rất sáng của Bác thì khó có thể chú ý đến Bác. Bác rất ít
nói, chào hỏi xong thì ngồi im nghe anh Kiên và tôi nói
chuyện. Tôi có cảm tưởng Bác có chút lạnh lùng, không vồ
vập cởi mở như anh Kiên. Có lẽ Bác vụng về về sự giao
thiệp chăng ?
Anh Kiên hỏi tôi về tình hình đường sắt, về cơ sở, hỏi tôi
hoạt động như thế nào. Tôi báo cáo rõ cả, Bác nghe rất
chăm chú, nhưng vẫn không nói gì. Cuối cùng, Bác mới hỏi
anh em những ai hay ra đây. Tôi nói : Ở Xì Xuyên này, bọn
Quốc dân đảng cũng mở một hiệu thợ cạo do anh em tên
Điền, tên Mẫn cắt tóc. Chúng cắt khéo hơn tôi. Com-mi,
xếp-tanh và công chức ở trong xít-tê
Anh em thợ thuyền thì cắt bên này. Nghe xong Bác gật gù.
Nhà tôi, ngoài chỗ cắt tóc còn có một căn gác xép. Bác và
anh Kiên, tôi và thằng con tôi là cháu Hải đều ăn ngủ trên
đó. Gặp cháu Hải, Bác thân với nó ngay. Hay nói đúng hơn
là nó quấn ngay lấy Bác.
Anh Kiên định chương trình làm việc. Trước hết tổ chức gặp
gỡ anh em công nhân để biết tình hình cụ thể. Rồi sẽ mở
một lớp huấn luyện cho chi bộ.
Anh Kiên bảo tôi mời anh em công nhân đến chơi. Anh hỏi
han chuyện làm ăn , chuyện gia đình. Hỏi chuyện Tây đối
đãi ra sao, đời sống anh em thế nào. Buổi nói chuyện kéo
dài. Bác cũng chỉ ngồi nghe. Anh em công nhân cũng chẳng
ai phân biệt ông già củ mỉ cù mì ngồi lặng im nghe chuyện
đó chính là Nguyễn Ái Quốc mà họ hằng mơ ước.
