Tháng hai 1943, xem thấy tin: Sau hơn sáu tháng chiến
đấu vô cùng anh dũng, Hồng quân đã đại thẳng ở Sta-lin-
grát, suýt đụng đầu vào kèo phòng giam, Bác tự bảo nhất
định phải ăn mừng cuộc thắng lợi này. Trong túi chỉ còn vẻn
vẹn 1 đồng bạc, Bác đưa tuốt cả số tiền đó nhờ người lính
gác mua giùm cho ít kẹo và « dàu chả quầy » (mua 1 đồng
chỉ được 5 hào, đó là quy chế của nhà giam), để làm một
bữa tiệc. Sau khi phấn khởi hô khe khẽ mấy khẩu hiệu:
Đảng Bôn-sơ-vích muôn năm! Hồng quân muôn năm! Liên-
xô thắng lợi muôn năm! Bác ngồi xuống một mình « chén
tạc chén thù » rất đàng hoàng vui vẻ. Từ đó về sau, mỗi tin
tức Liên-xô thắng lợi là một món quà tinh thần từ phương
xa đến để an ủi Bác. Mười mấy tháng bị nhốt trong cái
phòng u ám và quạnh hiu, một hình một bóng, không được
nói chuyện với ai, không có việc gì làm. Muốn «du lịch» thì
đi dọc chỉ năm bước, đi ngang bốn bước. Đề «tiêu khiển»
ngày giờ, chỉ còn cách nghêu ngao, vắn tắt ghi lại sinh hoạt
của người ở tù cho khuây khỏa thế thôi, phải thơ phú gì
đâu...
Khi được thả ra, mắt Bác nhìn kém, chân bước không được,
Bác quyết tâm tập đi, mỗi ngày mười bước, dù đau mà phải
bò, phải lết, cũng phải được mười bước mới thôi. Cuối cùng
Bác chẳng những đi vững mà còn trèo được núi. Lần đầu
tiên lên đến đỉnh núi, Bác cao hứng làm một bài thơ chữ
Hán như sau:
«Vân ủng trùng sơn, sơn ủng vân,
Giang tâm như cánh lĩnh vô trần.
Bồi hồi độc bộ Tây-phong-lĩnh,
