Mấy ngày trước đây, Hà Nội còn giữ nguyên vẹn bộ mặt một
sản phẩm của chế độ thực dân thối nát thời chiến. Cả thành
phố chìm đắm trong những hoạt động chợ đen. Cuộc sống
tính từng ngày. Những chiếc xe chở rác không đủ để đưa
xác những người chết đói ra vùng ngoại ô, đổ xuống những
hố chung. Trong khi đó, ở các cửa ô, người đói khắp làng
quê vẫn ùn ùn kéo vào. Họ đi vật vờ như những chiếc lá
khô buổi chiều đông. Nhiều khi, chỉ một cái gạt tay của viên
cảnh sát, cũng đủ làm họ ngã xuống không bao giờtrở dậy.
Lại thêm tháng tám năm nay, nước các triền sông đều lên
to. Con « hồng thủy » đã phá vỡ những đê điều từ lâu
không được bọn thống trị nhòm ngớ tới. Sáu tỉnh đồng
bằng, vựa thóc của cả miền Bắc, bị chìm dưới làn nước
trắng. Dịch tả hoành hành. Bao nhiêu tai họa của chế độ
thực dân cùng một lúc dồn đến.
Cùng với bọn đầu cơ kinh tế, bọn đầu cơ chính trị cũng đua
nhau nổi lên. Chúng vừa hô « Việt Nam độc lập », vừa hô «
Đại Nhật Bản vạn tuế ». Thay vào những tên đội xếp Pháp
mang dùi cui là những tên hiến binh Nhật đeo kiếm dài, lệt
xệt đôi ủng đi trên các hè phố.
Không phải chỉ riêng Hà Nội mà cả dân tộc ta đang sống
những giờ phút đau thương.
Thắng lợi vĩ đại của Hồng quân Liên-xô đánh tan đạo quân
Quan Đông của Nhật vào giữa tháng tám, đã đưa lại cho
dân tộc ta một thời cơ lớn.
Cách mạng nổi lên như một cơn lốc.
