"Vậy việc Conway bằng cách nào đã về được Trùng Khánh vẫn chưa
thể giải thích được ư?"
"Kết luận duy nhất có thể có được là anh ta đã lang thang đi tới đó,
cũng y như anh ta đã lang thang đi đến bất kỳ một nơi nào khác vậy. Dù sao
thì chúng ta cũng quay lại với bao sự việc khó hiểu khi ta đến Trùng Khánh,
thế cũng là một cái gì rồi. Các bà xơ ở bệnh viện truyền giáo là có thực, và
cả chuyện Sieveking đã tỏ ra phấn khích khi ở trên tàu thủy nghe Conway
dạo những bản đàn bảo là của Chopin."
Rutherford nghỉ một lát rồi nói thêm, vẻ ngẫm nghĩ:
"Thực là khó khi cân nhắc khả năng thực hư, và tôi phải nói là cán cân
chẳng nghiêng hẳn về phía nào.Tất nhiên, nếu anh không chấp nhận câu
chuyện Conway kể, thì có nghĩa là anh không tin anh ta nói thực hoặc là đầu
óc anh ta không được bình thường - cứ nói thẳng ra như vậy."
Anh lại nghỉ như đợi tôi cho ý kiến. Tôi nói:
"Như anh biết đây, từ sau Chiến tranh tôi không hề gặp lại anh ta,
nhưng người ta bảo Chiến tranh đã làm anh ta biến đổi nhiều."
Rutherford đáp: "Đúng thế, anh ấy có bị thay đổi. Một anh chàng bị đẩy
suốt ba năm vào hoàn cảnh căng thẳng cả về vật chất lẫn tinh thần, làm sao
mà không bị xé nát một chút gì đó. Người ta thường nói, tôi cho là như vậy,
là anh ta thoát khỏi chiến hanh không bị một vết xước. Nhưng những vết
xước là ở đây - bên trong tâm hồn."
Chúng tôi nói chuyện một lát về Chiến tranh cùng những hậu quả của
nó đối với nhiều loại người, và cuối cùng Rutherford nói tiếp: "Nhưng có
một điều nữa tôi cần nói thêm - và có lẽ theo một cách nào đó thì đây là một
sự việc kỳ quặc nhất. Nó xảy ra trong lúc tôi đến hỏi thăm ở nhà truyền giáo.
Ở đây, như anh có thể đoán ra, tất cả mọi người đã hết sức giúp đỡ tôi, song
họ cũng không nhớ được nhiều, nhất là vào hồi ấy, họ đang hết sức bận vì
dịch sốt. Một trong những câu tôi hỏi họ là: Conway đã đến bệnh viện đây
bằng cách nào, tự anh ta một mình đến, hay là được ai đó thấy anh ốm rồi
