1
Thưa tiên sinh,
Ở
quê hương tôi có một phong tục vô cùng lâu đời là, khi đứa con
được sinh ra, người ta thường đặt tên cho nó theo những bộ phận hoặc
là các khí quản trên cơ thể con người. Ví dụ, thích lỗ mũi thì đặt tên là
Trần Tị; quan tâm đến mắt thì đặt tên là Triệu Nhãn; thích thú với
vai thì đặt tên là Tôn Kiên; rồi Ngô Đại Tràng... thôi thì đủ cả. Phong
tục này sinh ra từ đâu, tôi chưa kịp thời tìm hiểu nhưng đại khái là do
quan niệm tâm lý “tên xấu thì sống lâu”. Cũng có thể là do bà mẹ
nghĩ rằng, con cái là một bộ phận trên cơ thể mình nên mới có tục lệ
ấy. Cách đặt tên này hiện nay không còn phổ biến nữa. Những ông
bố bà mẹ trẻ không còn thích thú với việc dùng cách đặt tên quái lạ
như thế để đặt tên cho con mình. Lúc này, ở chỗ chúng tôi, trẻ con
thường mang những cái tên vô cũng ưu nhã của các nhân vật trong
phim ảnh cũng như tên của các ngôi sao nổi tiếng Hồng Kông, Hàn
Quốc, Đài Loan, thậm chí là Nhật Bản. Những người lỡ mang tên từ
những bộ phận trên cơ thể thì tìm mọi cách để đổi tên sao cho đẹp
hơn. Đương nhiên cũng có nhiều người không đổi, chẳng hạn như
Trần Nhĩ, Trần Mi.
Bố của Trần Nhĩ và Trần Kiên là Trần Tị, bạn học cùng thời
tiểu học, đồng thời cũng là bạn thân nhất thời niên thiếu của tôi.
Năm 1960, chúng tôi cùng vào lớp một Trường tiểu học Đại Dương
Lan. Đó là thời kỳ đói kém và những gì lưu ấn tượng sâu sắc nhất
trong ký ức của tôi đều gắn liền với chuyện ăn. Chẳng hạn như tôi
đã từng kể đến chuyện ăn than đá của mình. Nhiều người cho rằng
tôi phịa chuyện một cách tùy tiện nhưng tôi có thể dùng danh nghĩa
của cô tôi để thề rằng: Đó không hề là chuyện phịa mà là một
chuyện có thật hoàn toàn.
