ÉN LIỆNG TRUÔNG MÂY - TẬP 4 - Trang 200

- Làm hiệp sĩ khác với làm chiến sĩ cách mạng. Làm chiến sĩ cách mạng thì
thắng lợi là trên hết, đôi khi phải đạp lên mọi thứ để đi tới đích. Còn hiệp sĩ
thì thấy việc nghĩa dẫu chết không từ. Chính cái tinh thần ấy đã đẩy Truông
Mây vào thế kẹt hiện nay là phải vừa chuẩn bị đánh giặc vừa nuôi một đàn
con đông, trong khi nhà lại chật và nghèo. Họ vì lòng nghĩa hiệp mà đứng
ra gánh vác miếng ăn cho hàng vạn người nghèo sắp chết đói, đây là một
nghĩa cử cao đẹp nhưng cũng chính nghĩa cử ấy sẽ đẩy họ vào chỗ chết.
Khi phát động cuộc chiến trở lại, chẳng những họ sẽ không có đủ lương
thực để cứu đói mà chính họ cũng chết đói theo đám người nghèo kia. Nói
đúng hơn, vì thiếu lương thực cho nên nghĩa binh không thể tác chiến, điều
đó đồng nghĩa với thất bại.
- Trường hợp là thầy, thầy sẽ xử sự thế nào khi đám dân nghèo đói cứ kéo
đến địa bàn của thầy nằm thoi thóp cầu cứu.
- Tôi sẽ giúp họ, nhưng giúp họ mà biết chắc rằng sau đó mình sẽ cùng chết
với họ trong khi tôi còn việc lớn chưa hoàn thành thì trước tiên tôi sẽ tìm
mọi cách từ chối hoặc tránh né. Lía xuất thân là một người nghèo khổ, ông
ta đã từng chứng kiến cảnh mẹ mình chết vì nghèo, vì đói cho nên có sự
tương lân mà ra tay giúp đỡ. Nghĩa cử ấy rất cao đẹp, nhưng ông ta quên
rằng mình đang làm cách mạng, đang nắm trong tay hàng ngàn, ngàn sinh
mạng của nghĩa binh. Nếu thất bại trong cuộc chiến sắp tới, bao nhiêu ngàn
nghĩa binh sẽ vì lòng nhân từ của ông ta mà phải hi sinh. Đã thế, công sức
cùng lý tưởng cách mạng cũng bị xóa bỏ.
- Lía có thể vì lòng lân tuất mà ra tay giúp đỡ dân nghèo nhưng tôi tin Trần
Lâm, người phụ tá của ông ta sẽ nhìn ra điều nguy hiểm này. Hi vọng họ có
thế để gỡ. Hơn nữa, bây giờ lòng nhân nghĩa của Truông Mây đã tiếng lành
đồn xa, khắp Nam hà người người kính phục, nhân dân hai huyện Phù Ly
và Hoài Nhơn lại một lòng quyết chết để bảo vệ đến cùng cái vùng đất đầy
tình thương của họ. Yếu tố nhân hòa mà họ đạt được cũng là thế mạnh giúp
họ đứng vững trong cuộc chiến sắp tới. Thêm vào đó, họ còn có mối quan
hệ rất tốt với các bản dân tộc cao nguyên, đặc biệt là bản Đá Vách. Đó là
một hậu thuẫn khá vững vàng.